Ανάγκη για Συμβούλιο Ασφαλείας & Άμυνας και για Αδιαβάθμητα Θεσμικά Πολιτικά Κείμενα Άμυνας

γράφει στο peripteron.eu ο Αντιστράτηγος (ε.α) Δημήτριος Μπονώρας, Επίτιμος Υπαρχηγός ΓΕΣ, Πρώην Γενικός Επιθεωρητής Στρατού, ΜΑ στις «Ευρωπαϊκές και Διεθνείς Σπουδές» του ΕΚΠΑ

Οι απειλές που αντιμετωπίζει ένα κράτος δεν είναι μόνο στρατιωτικές. Οι σύγχρονες απειλές όπως ο κυβερνοπόλεμος, η τρομοκρατία, η παράνομη μετανάστευση, οι οικονομικές κυρώσεις, η ενεργειακή ασφάλεια δεν είναι στρατιωτικές απειλές, είναι όμως, εξίσου καταστροφικές με μια στρατιωτική απειλή.

Υποστηρίζω ότι πρέπει να υπάρχει ένα θεσμικό όργανο που θα έχει τη συνολική εικόνα των απειλών. Αυτό το όργανο είναι το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας και Άμυνας (ΣΕΑΑ). Λόγω της αποστολής του πρέπει να είναι ένα τεχνοκρατικό συμβουλευτικό/εκτελεστικό όργανο στα χέρια του ΚΥΣΕΑ. Ως τεχνοκρατικό όργανο μπορεί να εργάζεται για κάθε κυβέρνηση. Με τον τρόπο αυτό διατηρείται η θεσμική μνήμη και εξασφαλίζεται η συνέχεια. Ταυτόχρονα θα πρέπει να είναι ικανό να ενημερώνει, να συμβουλεύει και να εισηγείται σχετικά στο ΚΥΣΕΑ και να παρακολουθεί την υλοποίηση των αποφάσεων. Η κυβέρνηση θα έχει την αρμοδιότητα να τοποθετεί ως επικεφαλής του πρόσωπο επιλογή της.

Το ΣΕΑΑ δεν μπορεί να είναι ένας θεσμός που θα παίρνει αποφάσεις για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας, αφαιρώντας αυτή την ευθύνη από την Κυβέρνηση. Η Κυβέρνηση δεν πρέπει να χρησιμοποιεί το επιχείρημα «το ΣΕΑΑ αποφάσισε» ή « η κυβέρνηση ακολουθεί ό,τι πει το ΣΕΑΑ». Κάτι που συνέβαινε με την επιτροπή των λοιμοξιολόγων κατά την περίοδο της πανδημίας με την COVID 19. Κοντολογίς, το Συμβούλιο αυτό δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τη διάχυση των ευθυνών.

Το ΣΕΑΑ δεν μπορεί να συγκροτείται από πολιτικούς καθώς δημιουργεί δύο ζητήματα. Το πρώτο είναι ότι ήδη υπάρχει ένα πολιτικό όργανο που ασχολείται με την εξωτερική πολιτική και την άμυνα. Αυτό είναι η Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής. Το δεύτερο είναι ότι ένα τέτοιο όργανο θα επισκίαζε και θα αφαιρούσε αρμοδιότητες από τον Υπουργό Εξωτερικών και τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας και θα έβαζε στο περιθώριο την πολιτική.

Το Συμβούλιο θα πρέπει να συντάσσει ένα θεσμικό κείμενο που θα περιγράφει την Εθνική Στρατηγική. Δηλαδή θα καταγράφει τους εθνικούς στόχους, τα εθνικά συμφέροντα και τα μέσα για την επίτευξή τους. Με βάση αυτό το κείμενο θα εκδίδονται ειδικότερα κείμενα όπως Πολιτική Εθνικής Άμυνας, Πολιτική Οικονομικής Ασφάλειας, Πολιτική Ενεργειακής Ασφάλειας κ.λπ.

Η Εθνική Στρατηγική θα πρέπει να εγκρίνεται από τη Βουλή και θα πρέπει να είναι δημοσιευμένο για να το γνωρίζουν οι πολίτες, οι σύμμαχοι και οι επίδοξοι αντίπαλοι.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα δεν έχει εκδοθεί έγγραφο που να αναφέρεται στην Εθνική Στρατηγική. Σε ό,τι αφορά στο θεσμικό κείμενο της Πολιτικής Εθνικής Άμυνας ενώ εκδίδεται με μέριμνα του ΥΠΕΘΑ έχει την υψηλότερη διαβάθμιση ασφαλείας που μπορεί να έχει ένα έγγραφο. Αποτέλεσμα οι αποδέκτες του να μετρούνται στα δάκτυλα των δυο χεριών.

Η Εθνική Στρατηγική και η Πολιτική Εθνικής Άμυνας είναι θεσμικά κείμενα, και ως θεσμικά κείμενα δεν μπορεί να είναι διαβαθμισμένα. Αντίθετα θα πρέπει να τυγχάνουν ευρείας δημοσιότητας. Το να λες φανερά ποια είναι τα συμφέροντα της χώρας, ποιοι είναι οι αντίπαλοι και ποιες είναι οι προκλήσεις ασφαλείας από την μία πλευρά θέλει πολιτικό θάρρος και από την άλλη ενισχύει την αξιοπιστία της Πατρίδας μας.

Η κοινοποίηση βοηθά στο συντονισμό της εθνικής προσπάθειας, στη διαφάνεια, στη δημιουργία στέρεων συμμαχιών και δημιουργεί «κόκκινες γραμμές» που ενισχύουν την αποτροπή.

Άρα η δημοσίευση δημιουργεί δέσμευση και η δέσμευση, συνήθως, δεν αρέσει στους πολιτικούς. Έτσι εξηγείται η υψηλή διαβάθμιση ασφαλείας.