Μ. Βορίδης: «Η αυτοδιοίκηση ως μοχλός ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού»

γράφει στο peripteron.eu ο Μάκης Βορίδης, Υπουργός Εσωτερικών

Ο τουρισμός αποτελεί αδιαμφισβήτητα βασικό πυλώνα ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και συνεισφέρει σημαντικά στο ΑΕΠ, την απασχόληση και την επενδυτική δραστηριότητα της χώρας. Δεν πρέπει δε να μας διαφεύγει ότι ο τουριστικός κλάδος μέσω των αλυσιδωτών του επιδράσεων με τους άλλους κλάδους της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής δραστηριότητας παράγει ένα συνολικό αποτύπωμα της τάξεως του 25% στο εγχώριο προϊόν, ποσοστό ιδιαιτέρως σημαντικό γι’ αυτό και άξιο της δέουσας προσοχής.

Η αυτοδιοίκηση από την άλλη πλευρά αποτελεί το πρώτο επίπεδο της δημόσιας διοίκησης για τον πολίτη και ταυτόχρονα μοχλό έκφρασης της τοπικής κοινωνίας. Είναι επίσης ο βασικός θεσμός μέσω του οποίου εξειδικεύεται και υλοποιείται η εθνική και περιφερειακή στρατηγική της πολιτείας στην τοπική της διάσταση. Φύσει και θέσει οι ΟΤΑ δύνανται να γνωρίζουν καλύτερα και εις βάθος τις ανάγκες και τις προσδοκίες του τοπικού πληθυσμού αφενός αλλά και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής ευθύνης τους αφετέρου.

Καθίσταται λοιπόν άκρως απαραίτητη και αναγκαία συνθήκη η συνέργεια των δύο αυτών μοχλών ανάπτυξης της οικονομίας για την διαμόρφωση ενός γόνιμου εδάφους το οποίο θα επιτρέψει την βέλτιστη αξιοποίηση των ευκαιριών και δυνατοτήτων που παρέχουν αμφότεροι προς όφελος της χώρας και των πολιτών.

Ειδικά δε σήμερα με τις συνθήκες που έχει διαμορφώσει και θα συνεχίζει να διαμορφώνει η πανδημία είναι εξαιρετικά σημαντικό να δούμε τις συνιστώσες μέσα από τις οποίες μια τέτοια συνεργασία μπορεί να αποβεί αμοιβαία επωφελής τόσο για την αυτοδιοίκηση όσο και για τον τομέα του τουρισμού αλλά και κατ’ επέκταση για το κοινωνικό σύνολο είτε μιλάμε για τους εργαζομένους, είτε μιλάμε για τους επιχειρηματίες είτε μιλάμε για τους ίδιους τους τουρίστες.

Ποιες είναι όμως οι απαραίτητες συνθήκες προκειμένου να επιτευχθεί αυτό; Η διαμόρφωση ενός σύγχρονου και ολοκληρωμένου θεσμικού πλαισίου, η εξεύρεση των αναγκαίων οικονομικών πόρων και η βούληση. Αναφορικά με το θεσμικό πλαίσιο αυτό προϋπάρχει και εξελίσσεται προσαρμοζόμενο στις εκάστοτε συνθήκες που δημιουργούνται προϊόντος του χρόνου και των έκτακτων φαινομένων όπως συνέβη πρόσφατα με την εμφάνιση της πανδημίας. Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης διαθέτουν τα θεσμικά εργαλεία και την αρμοδιότητα να εκπονούν, να υλοποιούν και να συμμετέχουν σε προγράμματα για την τουριστική ανάπτυξη των περιοχών τους. Ιδιαίτερα δε, δύνανται να προωθούν την ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού και να δημιουργούν εγκαταστάσεις αναψυχής και παραθέρισης, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας, αξιοποίησης και εκμετάλλευσης των τοπικών φυσικών πόρων όπως πχ ενδεικτικά είναι οι ιαματικές πηγές. Από την άλλη είναι αρμόδιοι για τον έλεγχο της τήρησης της τουριστικής νομοθεσίας, ενώ οφείλουν να καθορίζουν με κανόνες τους όρους και τις προϋποθέσεις λειτουργίας των θέρετρων, των τουριστικών εγκαταστάσεων και των επιχειρήσεων εστίασης και παροχής ψυχαγωγίας. Παράλληλα, αντλούν πόρους από τη λειτουργία των τουριστικών επιχειρήσεων και την προσέλευση των τουριστών στην περιοχή τους.

Αναφορικά τώρα με την δεύτερη προϋπόθεση, αυτή της ύπαρξης οικονομικών πόρων και χρηματοδοτικών εργαλείων η αυτοδιοίκηση δύναται να συμμετέχει σε πλήθος προγραμμάτων συγχρηματοδοτουμένων από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσα από μια ευρεία γκάμα δράσεων και στοχεύσεων καθώς επίσης και μέσω συμπράξεων με τον ιδιωτικό τομέα οι οποίες μπορούν να λάβουν πλήθος μορφών. Διαθέτουν ακόμα χρηματοδοτικά εργαλεία ειδικά προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους όπως είναι το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» που ήδη υλοποιεί το Υπουργείο Εσωτερικών και το οποίο προβλέπει πόρους για την ενίσχυση των τουριστικών υποδομών και του τοπικού τουριστικού προϊόντος. Αξίζει επίσης να σημειωθεί η συμβολή που θα έχει προς την ίδια κατεύθυνση η τροφοδότηση της αυτοδιοίκησης με πόρους που η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ Ελληνικής Κυβέρνησης και Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων θα παρέχει για τη χρηματοδότηση επενδύσεων αστικής ανάπτυξης και ενεργειακής απόδοσης σε όλη την Ελλάδα ύψους 3 δισ. ευρώ και θα συνεπικουρήσει την αναβάθμιση του τουριστικού τομέα.

Τρίτη και σημαντικότερη προϋπόθεση, η βούληση. Έχοντας εξασφαλίσει το θεσμικό πλαίσιο, το οποίο συνεχώς βελτιώνουμε και εξελίσσουμε, και τους πόρους, την πρόσβαση στους οποίους διαρκώς διευκολύνουμε, ερχόμαστε στην βούληση και την ευθύνη που αυτή συνεπάγεται για να αξιοποιήσουμε τις δυο πρώτες προϋποθέσεις. Γιατί, κακά τα ψέματα, χωρίς θέληση και υπευθυνότητα τα δυο πρώτα «πάνε «περίπατο». Βούληση για συνεργασία προς την κατεύθυνση του σχεδιασμού και της υλοποίησης ολοκληρωμένων και βιώσιμων σχεδίων τουριστικής ανάπτυξης τοπικής κλίμακας που να αναδεικνύουν τα μοναδικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής και να προσαρμόζονται στις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας. Και φυσικά κοινή δέσμευση για την επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος.

Υπό το πρίσμα αυτό, σκοπός της τοπικής αυτοδιοίκησης οφείλει να είναι η μεγιστοποίηση των ωφελειών από την τουριστική δραστηριότητα, παράλληλα με την διαφύλαξη του κοινωνικού ιστού, την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάδειξη του πολιτισμού με προαπαιτούμενο τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, θέμα πιο επίκαιρο από ποτέ.

Υπάρχουν και τα μέσα και οι πόροι. Είμαι πεπεισμένος ότι υπάρχει και η βούληση. Είναι ώρα λοιπόν να επιδείξουμε όλοι μας την ευθύνη, τον επαγγελματισμό και το όραμα για να κάνουμε την Ελλάδα τον ελκυστικότερο και ασφαλέστερο τουριστικό προορισμό παγκοσμίως. Σε αυτόν τον αγώνα η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να έχει τον πρώτο ρόλο. Και θα τον έχει.