Αμερική… στη χώρα του παραλόγου
γράφει στο peripteron.eu ο Βαγγέλης Πάλλας, ∆ηµοσιογράφος – Ερευνητής – Αναλυτής IFJ / SPJ
ΣΤΗΣ ΦΥΛΑΚΗΣ ΤΑ ΚΑΓΚΕΛΑ 300.000 ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΕΚΤΙΟΥΝ ΠΟΛΥΕΤΕΙΣ ΠΟΙΝΕΣ ΓΙΑΤΙ ΕΑΝ ΑΠΟΦΥΛΑΚΙΣΘΟΥΝ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΠΟΥ ΝΑ ΠΑΝΕ;
Σχεδόν 300.000 διανοητικά ασθενείς κρατούνται σήμερα σης αμερικανικές φυλακές, κυρίως για έναν λόγο: Διότι εάν αποφυλακιστούν, δεν έχουν που να πάνε. Και αρκετοί από αυτούς καταλήγουν να εκτίουν πολυετείς ποινές, για απλά πταίσματα. Η σοβαρότητα του προβλήματος φαίνεται καθαρά στη φυλακή των Δίδυμων Πύργων, στο Λος Άντζελες, που έχει πρακτικά μετατραπεί στο μεγαλύτερο ίδρυμα της χώρας για άτομα με διανοητικά προβλήματα, ένα πραγματικά εθνικό σύμβολο της κρίσης -όπως λένε. Περίπου 2.000 διανοητικά ασθενείς κρατούμενοι -που τους αναγνωρίζει κανείς από τα ομοιόμορφα κίτρινα πουκάμισα και το γράμμα Μ στην ετικέτα με το όνομα τους- είναι περίπου οι μισοί από τους τροφίμους των Δίδυμων Πύργων. Όλοι ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή, ενώ οι βαρύτερα ασθενείς βρίσκονται στους υψηλότερους ορόφους. Είναι χαρακτηριστικό ότι, στα επάνω πατώματα, οι κινήσεις των κρατουμένων είναι όλο και πιο λίγες και η ησυχία μεγαλύτερη, καθώς οι περισσότεροι κοιμούνται σχεδόν συνεχώς.
ΑΣΤΕΓΟΙ ΧΩΡΙΣ ΦΙΛΟΥΣ
Πολλοί από τους τροφίμους της ιδιόμορφης αυτής φυλακής, εκτός από διανοητικά πάσχοντες είναι και άστεγοι, χωρίς συγγενείς και φίλους. Έχουν καταδικαστεί κυρίως για αδικήματα μέθης και επαιτείας. Άλλοι, περιμένουν απλώς τη δίκη τους. Τις περισσότερες ώρες είναι ξαπλωμένοι στις κουκέτες τους ή παρακολουθούν τηλεόραση. Λίγοι από αυτούς διαβάζουν, διότι οι περισσότεροι είναι αγράμματοι. Όσο για την επαφή τους με τον έξω κόσμο, τους επιτρέπονται μόνον δύο επισκεπτήρια την εβδομάδα, μισή ώρα το καθένα.
Το πρόβλημα αρχίζει να παίρνει σε όλη τη χώρα ανησυχητικές διαστάσεις. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης, τουλάχιστον 283.000 τρόφιμοι φυλακών έχουν χαρακτηριστεί διανοητικά πάσχοντες. Ο αριθμός τους άρχισε να αυξάνεται με μεγάλους ρυθμούς, μετά το κλείσιμο πολλών Ψυχιατρικών Καταστημάτων, όταν, επί προεδρίας Ρόναλντ Ρήγκαν, τη δεκαετία του ‘80, άρχισε να εφαρμόζεται το σχέδιο πρόνοιας «Φροντίδα στην Κοινότητα». Αποτέλεσμα ήταν, από το 2001 έως το 2020, ο αριθμός των κρεβατιών των δημόσιων νοσοκομείων για τους διανοητικά πάσχοντες να μειωθεί κατά 69%.
Σύμβουλοι της Εθνικής Ομοσπονδίας Υγείας για τους Διανοητικά Πάσχοντες (ΝΜΗΑ), υποστηρίζουν ότι πολλοί από τους κρατούμενους – ασθενείς, με την κατάλληλη θεραπεία, θα μπορούσαν να βρίσκονται αλλού. Το πρόβλημα, όμως, είναι ποιος θα είναι υπεύθυνος για τη φροντίδα και τη θεραπεία τους.
ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ
Σε ορισμένες πολιτείες των ΗΠΑ, βρίσκεται σε πειραματικό στάδιο η λειτουργία δικαστηρίων για άτομα που χρήζουν ψυχιατρικής βοήθειας. Αλλά ο σκεπτικισμός γύρω από το θέμα είναι μεγάλος, διότι εξίσου μεγάλος είναι και ο κίνδυνος περαιτέρω ποινικοποίησης των ατόμων με ψυχολογικά προβλήματα. Εκτός αυτού, εκφράζονται φόβοι ότι τα δικαστήρια αυτά μπορεί να επιμείνουν στην εφαρμογή υποχρεωτικής θεραπείας τους.
Όλοι χαρακτηρίζουν την κατάσταση κρίσιμη, και συμφωνούν ότι η έλλειψη πολιτικής βούλησης είναι εκείνη που ευθύνεται για τη διαιώνιση και τη διόγκωση του προβλήματος των διανοητικά πασχόντων που βρίσκονται, χωρίς να πρέπει, στις φυλακές.
ΑΠΑΡΤΧΑΪΝΤ ΦΑΡΜΑΚΩΝ
ΗΠΑ: ΒΕΤΟ ΣΤΗ ΔΙΑΝΟΜΗ ΦΤΗΝΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟ AIDS
OI ΗΠΑ μπλόκαραν τη συμφωνία στον παγκόσμιο οργανισμό εμπορίου (ΠΟΕ), η οποία θα επέτρεπε να διανεμηθούν σε χαμηλές τιμές στις φτωχές χώρες φάρμακα κατά του AIDS, της φυματίωσης και της ελονοσίας. «πρόκειται για ένα νέο απαρτχάιντ», κατήγγειλαν χώρες της Αφρικής
Έτσι το χριστουγεννιάτικο δώρο δεν θα έρθει ποτέ για τα 30 εκατομμύρια φορείς και ασθενείς του AIDS. Ούτε για όσους πάσχουν από φυματίωση, ελονοσία και άλλες τροπικές ασθένειες και δεν είναι σε θέση να αγοράσουν τα φάρμακα στις τιμές του εμπορίου. Γιατί ο Λευκός Οίκος το αποφάσισε: τα μονοπώλια των φαρμακοβιομηχανιών δεν θα θιγούν, οι θεραπείες θα αγοράζονται με τους όρους εκείνου που κατέχει την ευρεσιτεχνία. Οι αφρικανικές χώρες διαμαρτυρήθηκαν και μίλησαν για σκάνδαλο, η Ευρωπαϊκή Ένωση, που προσπαθούσε να μεσολαβήσει, τα βρόντηξε κάτω. Είναι σοβαρό και απογοητευτικό, δήλωσε ο Ταϊλανδός διευθυντής του ΠΟΕ Σουασάι Πανιτσκπάκντι. «Κινδυνεύουμε να δυσφημιστούμε ενώπιον της κοινής γνώμης». Οι 144 χώρες του ΠΟΕ δεν κατάφεραν να τηρήσουν την υπόσχεση που είχαν δώσει τον Νοέμβριο του 2011 στη Σύνοδο Κορυφής της Ντόχα, ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα έχουν δικαίωμα να παραβιάσουν τους νόμους περί ευρεσιτεχνιών, για το συμφέρον της δημόσιας υγείας.
Οι Βιομηχανίες
Το βράδυ της 20 Νοεμβρίου ήταν η τελευταία ευκαιρία για να συναφθεί η συμφωνία που θα επέτρεπε στις κυβερνήσεις του Τρίτου Κόσμου να παράγουν ή να εισάγουν φάρμακα που σώζουν ζωές σε χαμηλές τιμές. Για παράδειγμα, το Nevirapin της Boehringer Ingelheim που χορηγείται κατά του AIDS κοστίζει 4,25 ευρώ ανά ταμπλέτα στις ΗΠΑ, αλλά 8,73 στην Κένυα. Και στη Βραζιλία, που παράγει μόνη της τα φάρμακα βάσει ειδικών συμφωνιών, κάθε ταμπλέτα του Nevirapin στοιχίζει μόλις 2,68 ευρώ.
Ο αντιπρόεδρος τότε των ΗΠΑ Ντικ Τσέινι μπλόκαρε όμως την παγκόσμια συμφωνία, αφού οι αμερικανικές φαρμακοβιομηχανίες άσκησαν έντονες πιέσεις στον Λευκό Οίκο. Και οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να χαλαρώσουν τις νομοθετικές διατάξεις περί παγκόσμιων ευρεσιτεχνιών που καθιστούν τις τιμές των φαρμάκων απρόσιτες για τις περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες. Στην περίπτωση του AIDS, αυτό σημαίνει ότι θα συνεχιστεί ως το 2025 το μονοπώλιο των επτά φαρμακευτικών εταιρειών που έχουν την αποκλειστικότητα των θεραπειών. Όποιος παραβιάσει τα αποκλειστικά τους δικαιώματα, διακινδυνεύει δίκες και βαριές εμπορικές κυρώσεις. «Δεν μπορεί να γίνει ανεκτό, φάρμακα που σώζουν τη ζωή να μπορούν να αγοραστούν μόνον από λαγούς προνομιούχους και εκατομμύρια ασθενείς να πεθαίνουν», απάντησε η Γκρο Χάρλεμ Μπρούντλαντ, διευθύντρια της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας.
Τώρα οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, όπως η Oxfani και οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, απαντούν: «Αν οι πολιτικοί δεν είναι σε θέση να καταλήξουν σε μια συμφωνία, εμείς θα υποστηρίξουμε το λαθρεμπόριο των φαρμάκων για να αποτρέψουμε θανάτους ανθρώπων».