Οι νέες ταυτότητες, οι Γιαπωνέζοι, ο «εφευρέτης» Ηλίας Σαμαράς και μια ανάθεση εκατομμυρίων

Ηλίας Σαμαράς

Μπορεί η έκδοση νέων ταυτοτήτων να απασχολεί την επικαιρότητα τους τελευταίους δύο μήνες εξαιτίας των αντιδράσεων των «ψεκ» για το… χάραγμα του διαβόλου και το «666», όμως, αυτή η υπόθεση κρύβει πολλά.

Διαγωνισμοί που ακυρώνονται, αλήθειες και ψέματα για την έκδοση των νέων ταυτοτήτων, ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα από την ΕΕ που ποτέ δεν τηρούνται και τελικά πιθανές αδιαφανείς διαδικασίες και απευθείας αναθέσεις δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ.

Μετά από σειρά παλινωδιών και ψηφιακού χάους 4 ετών, οι νέες ταυτότητες έχουν ξεκινήσει να εκδίδονται στα αστυνομικά τμήματα.

Τα ραντεβού στα 367 αστυνομικά τμήματα είναι κλεισμένα για μήνες, ωστόσο, είναι αδύνατον με τους ρυθμούς αυτούς να μπορέσουν να εκδοθούν περί τις 10 εκατομμύρια αστυνομικές ταυτότητες μέχρι τα μέσα του 2026, με βάση το χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ενωση για την αντικατάσταση των παλαιού τύπου εγγράφων που έχουμε όλοι μας.

Πέντε υπουργοί Προστασίας του Πολίτη έχουν ασχοληθεί με την υπόθεση αυτή ως σήμερα αλλά μόνον ένας είναι τελικά ο επιχειρηματίας που πήρε το σημαντικό αυτό έργο.

Πρόκειται για εταιρεία συμφερόντων του επιχειρηματία Ηλία Σαμαρά, ο οποίος εδώ και χρόνια εμφανίζεται στην αγορά ως ένας σπουδαίος «εφευρέτης» ο οποίος ανακάλυψε την πατέντα προκειμένου να είναι ασφαλή τα ψηφιακά διαβατήρια και οι ψηφιακές ταυτότητες.

Κι όσο κι εμείς ασχολούμαστε μόνο με τις αντιδράσεις παραθρησκευτικών οργανώσεων και άλλων ακραίων κύκλων και εχθρών του «νεοταξισμού», η πραγματική «μπίζνα» είναι αυτή που ξεπερνά κατά πολύ τα 100 εκατ. ευρώ για νέες ταυτότητες τα επόμενα χρόνια. Και άλλα εκατοντάδες εκατομμύρια για τις επόμενες δεκαετίες μιας και ταυτότητες και διαβατήρια πρέπει να ανανεώνονται κάθε 10 χρόνια.

Σκεφτείτε μόνο το εξής: Κάθε πολίτης θα δώσει μόλις… 10 ευρώ για να βγάλει τη νέα ταυτότητα. Για 10 εκατομμύρια πολίτες όμως το τελικό κόστος είναι 100 εκατ. Και αυτή είναι μόνον η αρχή.

Όλα ξεκίνησαν το 2019 όταν επί ΣΥΡΙΖΑ η τότε υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Όλγα Γεροβασίλη, προκηρύσσει διαγωνισμό για τη δημιουργία νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Εντύπων Ασφαλείας που θα ξεκινούσε την έκδοση ασφαλών δημόσιων εγγράφων, ταυτοτήτων, διαβατηρίων κ.λπ.

Τις πρώτες δύο εβδομάδες της διακυβέρνησης της ΝΔ, τον Ιούλιο του 2019, ο νέος υπουργός, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ακυρώνει τον διαγωνισμό του ΣΥΡΙΖΑ καθώς αποφασίζεται ουσιαστικά η έκδοση «κάρτας του πολίτη» που θα περιλάμβανε αριθμούς όπως ο ΑΜΚΑ, ο ΕΦΚΑ κ.λπ.

Στις προδιαγραφές του διαγωνισμού ήταν και η ύπαρξη εντός της κάρτας ενός ηλεκτρονικού μέσου (το γνωστό τσιπ) το οποίο θα μπορούσε να συνδεθεί με τα συστήματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, να χρησιμοποιείται για ψηφιακή υπογραφή, έκδοση πιστοποιητικών κ.λπ.

Έπρεπε επίσης η νέα κάρτα να ακολουθεί τους κανόνες του ICAΟ, του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας και των κανονισμών της ΕΕ, όπως ισχύει και με τα τωρινά δεδομένα.

Το κόστος του διαγωνισμού… τεράστιο: 515 εκατ. ευρώ και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που μιλούσαν από τότε για μια «μεγάλη δουλειά» στην οποία θα εμπλέκονταν μεγάλα επιχειρηματικά κέντρα.

Οι μήνες περνούν, δίνονται πέντε παρατάσεις για την κατάθεση προσφορών, κατατίθενται προσφυγές, εμπλέκεται το ΣτΕ και ο διαγωνισμός παγώνει μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2022 όταν και ο τότε υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τάκης Θεοδωρικάκος τον ακυρώνει με αιτιολογία ότι η «ματαίωση έρχεται ως συνέπεια της απόφασης να παραταθεί η ισχύς των διαβατηρίων από τα πέντε στα δέκα έτη.

Στο σχετικό δελτίο Τύπου αναφέρεται ότι «καταγράφεται ουσιώδης αλλαγή, τόσο των οικονομικών, όσο και των τεχνικών παραμέτρων που σχετίζονται με τη διαδικασία ανάθεσης της προμήθειας (…)

Η συνολική αξία του συγκεκριμένου διαγωνισμού μειώνεται κατά τουλάχιστον 56,5 εκατ. ευρώ, με αυτονόητη τη σημαντική οικονομική ωφέλεια υπέρ του ελληνικού Δημοσίου, γεγονός που υποχρεωτικά λαμβάνεται υπόψη στο πλαίσιο της ορθής διαχείρισης του δημοσίου χρήματος».

Να σημειωθεί ότι στο πρώτο διαγωνισμό είχαν καταθέσει οικονομικές προσφορές οι: Veridos Matsoukis– με τον ΟΤΕ και την Byte, η γαλλική Thales με τη Uni Systems και την ιαπωνική Toppan, ο βελγικός όμιλος Zetes με τη Space Hellas και την ουγγρική Any. Αυτές οι εταιρείες προκρίθηκαν στην επόμενη φάση ενώ «κόπηκαν» η γαλλική Idemia με τη Neurosoft και η Inform Λύκος (Austria Card) με το Γαλλικό Εθνικό Τυπογραφείο (Imprimerie Nationale), οι οποίες και κατέθεσαν προσφυγές στο ΣτΕ.

Ο Μηταράκης που έφυγε

Σχεδόν ένα χρόνο μετά την ακύρωση του διαγωνισμού από τον κ. Θεοδωρικάκο, το καλοκαίρι του 2023, υπουργός είναι ο Νότης Μηταράκης, ο οποίος επαναφέρει το θέμα των ταυτοτήτων.

Σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ ο κ. Μηταράκης τονίζει ότι «εντός του Σεπτεμβρίου θα αρχίσουν να εκδίδονται οι νέες ταυτότητες, μεγέθους πιστωτικής κάρτας, και εντός του Ιανουαρίου 2024 τα νέα διαβατήρια με αυξημένα χαρακτηριστικά ασφαλείας. Η διάρκειά τους θα είναι δεκαετής και οι πολίτες με μια αίτηση θα μπορούν να τα ανανεώνουν.

«Στόχος μας είναι να τις παρουσιάσουμε στο κοινό στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης αρχές Σεπτεμβρίου» είπε και ανέφερε πως «έχουν διάρκεια 10 χρόνια και ως ταξιδιωτικό έγγραφο. Πλέον αυτό θα φαίνεται και επίσημα πάνω στην ταυτότητα. Η λογική θα είναι στο μέλλον με μια κοινή αίτηση να επανεκδίδεις ταυτότητα και διαβατήριο ανά 10 χρόνια».

«Δεν υπάρχει πρόθεση να αλλάξει το κόστος έκδοσης της νέας ταυτότητας, ούτε το κόστος διαβατηρίου» ανέφερε.

Και… ξαφνικά ο υπουργός καρατομείται στις 28 Ιουλίου από το Μέγαρο Μαξίμου με αφορμή το περίφημο ταξίδι του σε νησί του Αιγαίου, την ώρα που καιγόταν όλη η Ελλάδα από τις πυρκαγιές.

Ο πέμπτος υπουργός που αναλαμβάνει, ο Γιάννης Οικονόμου, επωμίζεται και το βαρύ έργο της έκδοσης νέων ταυτοτήτων.

Όμως, για σταθείτε; ‘Εγινε κάποιος διαγωνισμός για την εταιρεία που θα αναλάμβανε αυτό το τεράστιο έργο της έκδοσης 10 εκατ. «καρτών του πολίτη» σε διάστημα 3 μόλις ετών; Αφού ο προηγούμενος είχε ακυρωθεί…

Πολλοί είχαν αναρωτηθεί όταν άκουγαν τον κ. Μηταράκη να λέει ότι στη ΔΕΘ θα παρουσιαστούν οι νέες ταυτότητες, αλλά και τον κ. Οικονόμου που συνέχιζε τη διαδικασία. Πώς θα γινόταν αυτό χωρίς ανάδοχο εταιρεία;

Οι Γιαπωνέζοι και ο Ηλίας Σαμαράς

Το μυστικό ήταν ότι ένα χρόνο πριν, τον Οκτώβριο του 2022, και με τον διαγωνισμό των 515 εκατ. ευρώ να έχει ματαιωθεί, δίνεται ανάθεση στον υφιστάμενο ανάδοχο (αυτόν δηλαδή που εξέδιδε τα διαβατήρια κ.λπ.), να «τρέξει» το έργο. Η ανάθεση είναι διετούς διάρκειας με δικαίωμα επέκτασης έως τον Απρίλιο του 2026, όταν δηλαδή και θα εκπνεύσει η διορία που έχουν βάλει οι Βρυξέλλες για την αντικατάσταση όλων των ταυτοτήτων.

Ω του θαύματος, η ανάθεση του έργου αυτού σε εταιρεία συμφερόντων του κ. Ηλία Σαμαρά, κοστίζει μόλις 66 εκατ. ευρώ, σχεδόν 10 φορές κάτω από τα αρχικά 515 εκατ. ευρώ. Αλλά και μισά από τα χρήματα που θα δώσουν 10 εκατ. πολίτες (10 ευρώ ο καθένας), συνολικά 100 εκατ. ευρώ.

Ακόμη πιο εντυπωσιακό: Η ανάδοχος εταιρεία προμηθεύει στα αστυνομικά τμήματα και τα απαραίτητα μηχανήματα έκδοσης των καρτών του πολίτη.

Για την ιστορία, ο Ηλίας Σαμαράς, που ανέλαβε το έργο αυτό, ο «γκουρού» των ασφαλών δημόσιων εγγράφων, είναι εκπρόσωπος της γιαπωνέζικης εταιρείας Toppan η οποία εδώ και σχεδόν 20 χρόνια είναι αυτή που έχει αναλάβει «εργολαβικά» την έκδοση διαβατηρίων. Μια δουλειά πολλών εκατομμυρίων αφού μην ξεχνάμε ότι μέχρι πρότινος η αντικατάσταση των διαβατηρίων γίνονταν κάθε 5 χρόνια και το κόστος συνολικά έφτανε τα 80 ευρώ.

Η γιαπωνέζικη Toppan, λοιπόν, και ο κ. Σαμαράς, συμμετείχε σε κοινοπραξία στον διαγωνισμό των 515 εκατ. ευρώ που «πάγωσε» εξαιτίας των προσφυγών στο ΣτΕ. Ηταν μια από τις τρεις κοινοπραξίες που είχαν περάσει στο επόμενο στάδιο.

Τατότητες για όλους

Ας συνεχίσουμε στο σήμερα και σε μια δήλωση που έκανε στις 31 Αυγούστου ο Γιάννης Οικονόμου. Εκεί μάθαμε, λοιπόν, ότι νέες ταυτότητες πρέπει να βγάλουν όχι μόνον όσοι θα ταξίδευαν στο εξωτερικό, αλλά όλοι οι Ελληνες.

«Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός λέει ότι από τον Αύγουστο του 2026 και μετά -σε τρία χρόνια- δεν θα ισχύει πουθενά. Όποιο δελτίο ταυτότητας δεν πληροί τις τεχνικές προδιαγραφές, που ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός βάζει, από τον Αύγουστο του 2026 και μετά, παύει να ισχύει». Οπερ σημαίνει ότι όλοι οι Ελληνες την επόμενη τριετία πρέπει να βγάλουν ταυτότητα, άρα 10 εκατ. νέες κάρτες πολίτη.

Τις επόμενες 1.095 ημέρες (3 χρόνια δηλαδή) τα αστυνομικά τμήματα θα πρέπει να εκδίδουν 9.100 νέες ταυτότητες αλλά θα πρέπει να εργάζονται και Κυριακές, ασταμάτητα και στα 367 σημεία που έχουν οριστεί.

Είναι δεδομένο, λοιπόν, ότι εφόσον δεν μπορεί να δοθεί παράταση του χρόνου, θα πρέπει να αυξηθούν σημαντικά τα ραντεβού, επομένως να δημιουργηθούν εκατοντάδες νέα σημεία έκδοσης.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η αρχική απευθείας ανάθεση αφορούσε μόνο στο 1/3 των ταυτοτήτων των πολιτών, περί 3,5 εκατ. Όμως, τώρα που η απόφαση περιλαμβάνει το σύνολο των πολιτών θα απαιτηθεί νέα σύμβαση.

Αν για 3,5 εκατ. κάρτες το κόστος ήταν 66 εκατ. εικάζεται ότι για το σύνολο θα χρειαστούν 180 εκατ. ευρώ.

Υπό κανονικές συνθήκες, και χωρίς την πίεση των Βρυξελλών θα έπρεπε να προκηρυχθεί διαγωνισμός, να επιλεγεί ο τελικός ανάδοχος σε 1,5 χρόνο, να παραγγελθούν εκατοντάδες νέα μηχανήματα και εκατομμύρια νέες κάρτες και να ξεκινήσει η εργασία η οποία όμως είναι αδύνατο να ολοκληρωθεί το καλοκαίρι του 2026.

Με αυτά τα δεδομένα και τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα η απευθείας ανάθεση στον ανάδοχο που έχει την τεχνογνωσία, δηλαδή στους Γιαπωνέζους της Toppan και τον δόκτορα Ηλία Σαμαρά, φαντάζει ως η μοναδική λύση.

Μια ανάθεση 180 εκατ. ευρώ συνολικά είναι γεγονός ότι θα προκαλέσει την αντίδραση πολλών εταιρειών του χώρου. Και μην ξεχνάμε ότι κάθε 10 χρόνια οι ταυτότητες θα αλλάζουν, άρα το 2036 θα πρέπει να εκδοθούν ξανά 10 εκατ. κάρτες του πολίτη, ενώ παράλληλα «τρέχουν» οι ανανεώσεις των διαβατηρίων.

To βιογραφικό του Ηλία Σαμαρά

Διαβάζοντας το βιογραφικό του κ. Ηλία Σαμαρά, μαθαίνουμε ότι είναι Πρόεδρος του Δ.Σ. της 3D Life. Eίναι έμπειρος επιχειρηματίας με θητεία σε διάφορες κερδοφόρες εταιρείες στον τομέα της ιατρικής τεχνολογίας και της τεχνολογίας ασφάλειας.

Είναι Διευθύνων Σύμβουλος και Πρόεδρος της EuroSite Power Inc. από τις 8 Ιουνίου 2015.

Κέρδισε έργα υψηλής ασφάλειας μεγάλης κλίμακας, όπως η παραγωγή και η λειτουργία του αμερικανικού διαβατηρίου.

Ήταν ο Ιδρυτής της Digital Security Technologies S.A. και διετέλεσε Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος. Υπήρξε Διευθυντής στην American DG Energy Inc. από τον Φεβρουάριο του 2015 έως τον Δεκέμβριο του 2017.

Ο Ηλίας Σαμαράς είναι κάτοχος Master of Science από το MIT, Master of Philosophy και Doctor of Philosophy από το Columbia University της Νέας Υόρκης και OPM από το Harvard Business School. Υπήρξε Καθηγητής στα Πανεπιστήμια Κολούμπια και Πρίνστον για συνολικά οκτώ χρόνια.

Η ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ για «το σκάνδαλο»

Αξίζει να σημειωθεί ότι στις 18 του περασμένου Αυγούστου, 25 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, με επικεφαλής την Όλγα Γεροβασίλη, κατέθεσε ερώτηση στη Βουλή κάνοντας λόγο για σκάνδαλο με απευθείας αναθέσεις.

Η ερώτηση γίνεται προς το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, «σε σχέση με τον ύποπτο διαγωνισμό-μαμούθ για τις νέες ταυτότητες και τα έγγραφα ασφαλείας, ο οποίος ματαιώθηκε δις και πλέον φαίνεται να καταλήγει μετά βαΐων και κλάδων σε… απευθείας ανάθεση».

Ο υπουργός «αν οι μεταβατικές ταυτότητες θα εκδίδονται στη βάση μιας εικονικής παράτασης μιας υπάρχουσας σύμβασης για έκδοση διαβατηρίων -στα αλήθεια σύναψη νέας σύμβασης με διαφορετικό αντικείμενο και δη κατ’ απευθείας ανάθεση ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ (!), και περαιτέρω:

Με ποια διαδικασία θα ανατεθεί η σύμβαση ΟΠΣΕΑ (Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Εντύπων Ασφαλείας);

Θα ακολουθήσει η Νέα Δημοκρατία τη νομιμότητα προκηρύσσοντας εκ νέου τη διαγωνιστική διαδικασία και πότε;

Πότε θα αρχίσουν να εκδίδονται οι νέες ταυτότητες και έγγραφα ασφαλείας νέου τύπου σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ΕΕ) 2019/1157 (τα οποία θα έπρεπε να εκδίδονται και η Κυβέρνηση της ΝΔ εξήγγειλε ότι θα εκδίδονταν ήδη από το 2021);

Σε ποιες ενέργειες θα προβεί για την αναζήτηση ευθυνών για την μέχρι σήμερα αποτυχημένη διαχείριση και την έκθεση της Χώρας σε διεθνείς κυρώσεις;».

Τέλος, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ζητούν «να κατατεθεί αντίγραφο της Σύμβασης του Ελληνικού Δημοσίου για την έκδοση των μεταβατικών ταυτοτήτων».