Αρπαχτές δουλειές, gig, με αφεντικό μια πλατφόρμα!

Στην Αγ­γλία η ηλε­κτρο­νι­κή επι­χεί­ρη­ση ταξί Uber κα­τα­δι­κά­στη­κε σε πρό­στι­μο και η από­φα­ση ανα­γνώ­ρι­ζε τους οδη­γούς ταξί σαν υπαλ­λή­λους της επι­χεί­ρη­σης και όχι σαν ελεύ­θε­ρους επι­χει­ρη­μα­τί­ες όπως ήθελε η Uber. Στην Γαλ­λία έγι­ναν δια­μαρ­τυ­ρί­ες από τους οδη­γούς ταξί και η Uber έφυγε.

Η ΕΕ ψή­φι­σε νό­μους που επα­νέ­λα­βε και η Ελ­λά­δα ώστε να μην μπο­ρούν οι ηλε­κτρο­νι­κές εται­ρεί­ες με­τα­φο­ράς να μπο­ρούν να χρη­σι­μο­ποιούν οδη­γούς χωρίς δί­πλω­μα ταξί. Και τι έγινε; Συ­νε­χί­ζουν οι πλατ­φόρ­μες να με­τα­χει­ρί­ζο­νται τους ερ­γα­ζό­με­νους σαν εμπο­ρεύ­μα­τα και ταυ­τό­χρο­να μι­λούν για συ­νερ­γα­σία και μοί­ρα­σμα του πε­λά­τη.

Ας τα πά­ρου­με από την αρχή.

Το gig μας έρ­χε­ται από την βιο­μη­χα­νία της μου­σι­κής. Ο άνερ­γος μου­σι­κός που θα εύ­ρι­σκε μια δου­λειά, συ­νή­θως μιας νύ­χτας, έλεγε πως πάω για gig στα αγ­γλι­κά ή στα αμε­ρι­κά­νι­κα. Και αρ­πα­χτή το λες.

Αρ­πα­χτή στην αρ­πα­χτή εμ­φα­νί­στη­καν οι εται­ρεί­ες delivery με κοινό χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό να βα­σί­ζο­νται σε μια πλατ­φόρ­μα. Κα­τε­βά­ζεις την εφαρ­μο­γή, βλέ­πεις πιο είναι το κο­ντι­νό­τε­ρο φα­γά­δι­κο ή ταξί και πα­ραγ­γέλ­νεις στην πλατ­φόρ­μα που με την σειρά της ει­δο­ποιεί το κα­τά­στη­μα ή τον οδηγό.

Αν δεν μεί­νεις ικα­νο­ποι­η­μέ­νος βά­ζεις κακό βαθμό στον με­τα­φο­ρέα ή στο μα­γα­ζί ή στον οδηγό που κα­τό­πιν έχει συ­νέ­πειες.

Την απα­τε­ω­νιά αυτή την απο­κα­λούν “δια­μοι­ρα­σμό” του πε­λά­τη από την εται­ρεία και τον ερ­γα­ζό­με­νο άρα συ­νε­ται­ρι­σμό, ελα­στι­κή δεύ­τε­ρη δου­λειά, έξτρα ει­σό­δη­μα, δου­λειά του μέλ­λο­ντος, αυτό είναι το όνει­ρο του ερ­γο­δό­τη να σε φω­νά­ζει όποτε θέλει και αφορά πεδία όπως με­τα­φο­ρές αν­θρώ­πων, δε­μά­των και φα­γη­τού, με­τα­κο­μί­σεις, αλλά και τε­χνι­κά επαγ­γέλ­μα­τα, υδραυ­λι­κούς ηλε­κτρο­λό­γους κλπ. Τα στοι­χεία δεί­χνουν πως στις ΗΠΑ πε­ρί­που 25 εκ άν­θρω­ποι απα­σχο­λού­νται σε gig ερ­γα­σία ή δου­λειά μέσω πλατ­φόρ­μας. Στην Ευ­ρώ­πη δεν υπάρ­χουν ακρι­βή στοι­χεία. Υπο­λο­γί­ζε­ται πως το 2% των ερ­γα­ζο­μέ­νων κά­ποια στιγ­μή έχει ασχο­λη­θεί με gig ερ­γα­σία. Αυ­ξή­θη­κε κατά 26% με­τα­ξύ 2018 και 19.

Σύμ­φω­να με έρευ­να που δη­μο­σιεύ­τη­κε στην εφη­με­ρί­δα “Ημε­ρή­σια” για τις χώρες της Ευ­ρώ­πης στο ερώ­τη­μα «πόσες ώρες ερ­γα­στή­κα­τε σε πλατ­φόρ­μες την προη­γού­με­νη εβδο­μά­δα;», οι κυ­ριό­τε­ρες απα­ντή­σεις ήταν οι εξής: το 20% των ερω­τη­θέ­ντων απά­ντη­σε λι­γό­τε­ρο από τέσ­σε­ρις ώρες (εβδο­μα­διαί­ως, όχι ημε­ρη­σί­ως), το 19% τέσ­σε­ρις έως οκτώ ώρες, το 14% δύο ημέ­ρες, το 8% τρεις ημέ­ρες και ίσο πο­σο­στό τέσ­σε­ρις, ενώ το 4% είχε δου­λειά σχε­δόν κάθε μέρα (πάνω από πέντε ημέ­ρες την εβδο­μά­δα).

Όταν ερω­τή­θη­καν τι πο­σο­στό του ει­σο­δή­μα­τός τους άντλη­σαν από την «gig economy» τον τε­λευ­ταίο μήνα πριν από την πραγ­μα­το­ποί­η­ση της έρευ­νας, πάνω από τους μι­σούς (53%) απά­ντη­σαν από μηδέν έως 20%, το 15% από 21% ως 40%, το 10% από 40% μέχρι και 60%, το 8% έως και 80%, ενώ για το 12% των ερω­τη­θέ­ντων η «gig economy» είναι το 80% του ει­σο­δή­μα­τος τους.

Είναι μια απα­σχό­λη­ση που δεν έχεις χώρο δου­λειάς, δεν ξέ­ρεις το ωρά­ριο, δεν έχεις συμ­βό­λαιο, συ­να­δέλ­φους, ασφά­λι­ση, απο­ζη­μί­ω­ση ασθε­νεί­ας, σι­γου­ριά, χρη­σι­μο­ποιείς τα δικά σου μέσα που πρέ­πει να τα συ­ντη­ρή­σεις και να επι­σκευά­σεις, έχεις μόνο άγχος για να κά­νεις καλή εντύ­πω­ση στον πε­λά­τη και στην εται­ρεία. Πε­ρι­μέ­νεις να χτυ­πή­σει το τη­λέ­φω­νο για να ζή­σεις οι­κο­γέ­νεια.

Ακόμη και να ρί­ξεις την αμοι­βή σου για να είσαι αντα­γω­νι­στι­κός.

Είσαι ένας αυ­το­α­πα­σχο­λού­με­νος επι­χει­ρη­μα­τί­ας λένε τα πα­πα­γα­λά­κια για την απάν­θρω­πη αυτή μέ­θο­δο ερ­γα­σί­ας.

Τυ­πι­κό πα­ρά­δειγ­μα αν­θρώ­πων που ασχο­λού­νται με gig στην Σου­η­δία είναι νε­ο­λαί­οι και πρό­σφυ­γες. Ιδιαί­τε­ρα αυτοί που δεν έχουν χαρ­τιά και παίρ­νουν δου­λειές στο όνομα κά­ποιου φίλου.

Οι νόμοι που ψη­φί­ζο­νται τε­λευ­ταία και με αφορ­μή την παν­δη­μία προ­σπα­θούν να δώ­σουν όπλα στους ερ­γο­δό­τες να απο­φύ­γουν ακόμη και τις βα­σι­κές τους υπο­χρε­ώ­σεις όπως ο νόμος του Χα­τζη­δά­κη. Ο τρό­πος απα­σχό­λη­σης gig μέσω πλατ­φόρ­μας είναι βού­τυ­ρο στο ψωμί τους.

Αυτό είναι το δυ­σοί­ω­νο μέλ­λον των ερ­γα­ζο­μέ­νων ιδιαί­τε­ρα των νέων αν δεν αντι­δρά­σουν δυ­να­μι­κά ακρι­βώς όπως οι ερ­γα­ζό­με­νοι της e-food!

Πάνος Αλε­πλιώ­της

πηγή: atexnos.gr