Tom Bottomore – Πολιτική Κοινωνιολογία – Επιστημονική επιμέλεια: Νίκος Βαφέας – Γιάννης Κουμπουρλής – Μετάφραση: Μάριος Αθανασιάδης
Γραμμένη από έναν από τους σημαντικότερους Βρετανούς κοινωνικούς επιστήμονες του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα, η Πολιτική Κοινωνιολογία του Tom Bottomore θεωρήθηκε, ήδη από την πρώτη της έκδοση (1979), το εγκυρότερο έργο στο πεδίο της πολιτικής κοινωνιολογίας και χρησιμοποιείται ευρέως μέχρι τις μέρες μας ως βασικό εγχειρίδιο σε ολόκληρο τον κόσμο.
Για τον Bottomore, η πολιτική κοινωνιολογία, ως διακριτός κλάδος της κοινωνιολογίας, ασχολείται με το φαινόμενο της εξουσίας «στο κοινωνικό της πλαίσιο». Αντλώντας λοιπόν τις κύριες θεωρητικές αρχές της από το έργο των κλασικών της κοινωνιολογίας, όπως ο Weber και ο Marx, η παρούσα μελέτη εστιάζεται σε ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων που άπτονται της οργάνωσης και της άσκησης της πολιτικής εξουσίας: τη δημοκρατία και τον πολιτικό αυταρχισμό, τις ταξικές συγκρούσεις, τα κοινωνικά κινήματα και τα πολιτικά κόμματα, τους διάφορους ιστορικούς τύπους πολιτικών συστημάτων, τις πολιτικές μεταβολές και συγκρούσεις, τον εθνικισμό και τη συγκρότηση νέων κρατών καθώς και διάφορες πτυχές της παγκόσμιας πολιτικής ζωής.
Είναι χαρακτηριστική η ιδιαίτερη σπουδή που επιδεικνύει ο συγγραφέας για την ένταξη των κοινωνικών φαινομένων που μελετά στο ιστορικό τους πλαίσιο. Οι επιστημονικοί επιμελητές της ελληνικής έκδοσης εύστοχα σημειώνουν ότι «η πολιτική κοινωνιολογία για τον Thomas Bottomore φαίνεται να έχει πρακτικό, δηλαδή πολιτικό, χαρακτήρα στο εκάστοτε παρόν των ανθρώπων, όσο και αν αυτό δεν μπορεί παρά να είναι πάντοτε ρευστό και εντέλει φευγαλέο. “Το καθήκον της πολιτικής κοινωνιολογίας είναι να ορίσει τα καίριας σημασίας ζητήματα και προβλήματα του σήμερα με αυστηρό τρόπο, να περιγράψει και να αναλύσει το ευρύτερο δομικό και ιστορικό τους πλαίσιο, να διερευνήσει τα αίτια των πολιτικών γεγονότων και να υποδείξει, με έναν ευρηματικό και όχι περιοριστικό τρόπο, τις πιθανές εναλλακτικές κατευθύνσεις της δράσης”», όπως επισημαίνει ο συγγραφέας στην καταληκτήρια παράγραφο του βιβλίου.
Πρόκειται αναμφίβολα για ένα οξυδερκές, διαυγές και καλογραμμένο έργο το οποίο αποτελεί έναν σπουδαίο οδηγό για τις θεμελιώδεις αντιλήψεις και τις αντιπαραθέσεις στο πλαίσιο του σύγχρονου πολιτικού στοχασμού, καθώς και ένα εγχειρίδιο υποδομής για τους σπουδαστές της κοινωνιολογίας, της πολιτικής επιστήμης και της πολιτικής φιλοσοφίας, αλλά και για όσους ενδιαφέρονται για το πεδίο της πολιτικής κοινωνιολογίας.
Περιεχόμενα
Εισαγωγικό σημείωμα των επιστημονικών επιμελητών της ελληνικής έκδοσης
Εισαγωγή
Κεφάλαιο 1 ∆ημοκρατία και κοινωνικές τάξεις
Κεφάλαιο 2 Κοινωνικά κινήματα, κόμματα και πολιτική δράση
Κεφάλαιο 3 Τύποι πολιτικών συστημάτων
Κεφάλαιο 4 Πολιτική μεταβολή και πολιτικές συγκρούσεις
Κεφάλαιο 5 Ο σχηματισμός νέων κρατών: Εθνικισμός και ανάπτυξη
Κεφάλαιο 6 Η παγκόσμια πολιτική στον 20ό αιώνα
Βιβλιογραφία
Βιογραφικά των συντελεστών της έκδοσης
Ο Tom Bottomore διετέλεσε επί σειρά ετών (1968-1985) Kαθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Sussex. ∆ιετέλεσε επίσης πρόεδρος της Βρετανικής Κοινωνιολογικής Εταιρείας (1969-1971) και της ∆ιεθνούς Κοινωνιολογικής Εταιρείας (1974-1978). Έχει συγγράψει πολυάριθμα βιβλία, πολλά από τα οποία έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά.
Ο Νίκος Βαφέας σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στη συνέχεια ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές Ιστορίας στην École des hautes études en sciences sociales στο Παρίσι. Έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας το 1998. Σήμερα είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου διδάσκει Ιστορική και Πολιτική Κοινωνιολογία. Μελέτες του έχουν εκδοθεί ως μονογραφίες και έχουν δημοσιευτεί σε συλλογικούς τόμους και επιστημονικά περιοδικά στην Ελλάδα και το εξωτερικό, μεταξύ των οποίων και η πρόσφατη μονογραφία του με τίτλο Από τον Λιποτάκτη στον Αντάρτη: Η «στάσις των ανυποτάκτων» στη δυτική Κρήτη (1921-1922).
Ο Γιάννης Κουµπουρλής σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στη συνέχεια ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές Ιστορίας στην École des hautes études en sciences sociales στο Παρίσι, από όπου έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα το 2000.
∆ιετέλεσε επί σειρά ετών Ερευνητής στο Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και σήμερα είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Ιστορικής Κοινωνιολογίας της Νεότερης Ελ- ληνικής Κοινωνίας στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Μελέτες του έχουν δημοσιευτεί σε συλλογικούς τόμους, πρακτικά συνεδρίων και επιστημονικά περιοδικά στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Από τις εκδόσεις του ΙΙΕ/ΕΙΕ έχουν εκδοθεί τα βιβλία του La formation de l’histoire nationale grecque. L’apport de Spyridon Zambélios (1815-1881) και Οι ιστοριογραφικές οφειλές των Σπ. Ζαμπέλιου και Κ. Παπαρρηγόπουλου. Η συμβολή Ελλήνων και ξένων λογίων στη διαμόρφωση του τρισήμου σχήματος του ελληνικού ιστορισμού (1782-1846).