«Το φαινόμενο της τρομοκρατίας στην Ελλάδα»

Γράφει η Χρύσα Καλτσώνη, Κοινωνική Εγκληματολόγος / Εγκληματολογική Ψυχολόγος  / Μεταπτυχιούχος στην Ηγεσία των Ενόπλων Ειδικών Δυνάμεων (MBA in Army and Police Special Forces Leadership) και στην Εφαρμοσμένη Εγκληματολογική Ψυχολογία (MSc in Applied Forensic Psychology)

Το φαινόμενο της τρομοκρατίας αποτελεί σοβαρή κοινωνική πρόκληση με πολλαπλές διαστάσεις. Η τρομοκρατία στην Ελλάδα αποτελεί ένα επίμονο αλλά σχετικά περιορισμένο ζήτημα, στο οποίο εμπλέκονται τόσο εγχώριοι όσο και διεθνείς παράγοντες. Ιστορικά, η χώρα έχει αντιμετωπίσει διάφορα κύματα τρομοκρατίας, με κίνητρα κυρίως ακροαριστερών, αναρχικών και ακροδεξιών ιδεολογιών αλλά και σε περιπτώσεις πιο τοπικών εθνικιστικών αιτιών. Το φαινόμενο αυτό έχει παρουσιάσει διάφορες προκλήσεις, καθώς η χώρα έχει βρεθεί αντιμέτωπη με διαφορετικές μορφές εγχώριας και διεθνούς τρομοκρατίας τις τελευταίες δεκαετίες. Οι κύριες προκλήσεις περιλαμβάνουν ιστορικές εγχώριες οργανώσεις, διεθνείς συνθήκες ασφάλειας, πολιτική αστάθεια και κοινωνική αναταρραχή, σχέση αστυνόμευσης και δικαιοσύνης, και σχέση τεχνολογίας – κυβερνοτρομοκρατίας. Παρόλο που η εγχώρια τρομοκρατική δραστηριότητα έχει μειωθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, η συνολική τρομοκρατική απειλή στην Ελλάδα παραμένει χαμηλότερη σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Ωστόσο, η τρομοκρατία στην Ελλάδα έχει εξελιχθεί κατά τη διάρκεια των δεκαετιών, αλλά η πολιτική και κοινωνική δυναμική της χώρας την έχει κρατήσει σχετικά απομονωμένη, με τα περισσότερα περιστατικά να παραμένουν τοπικά. Αν και, η Ελλάδα παραμένει σε εγρήγορση, ιδίως στο πλαίσιο της παγκόσμιας τρομοκρατίας, η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας απαιτεί πολύπλευρες προσεγγίσεις, οι οποίες θα περιλαμβάνουν τόσο την ασφάλεια όσο και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, την καταπολέμηση των ανισοτήτων και τη δημιουργία ευκαιριών για όλους τους πολίτες.

Η εθνική άμυνα μιας χώρας συμβάλλει σημαντικά στην πρόληψη του τρομοκρατικού φαινομένου. Ιδιαιτέρως, η τρομοκρατία και η εθνική άμυνα είναι στενά συνδεδεμένες, καθώς η αντιμετώπιση των τρομοκρατικών απειλών αποτελεί πλέον βασική προτεραιότητα για τα κράτη και τους εθνικούς μηχανισμούς ασφάλειας. Η τρομοκρατία, ιδιαίτερα στην εποχή μας, έχει εξελιχθεί σε παγκόσμια απειλή που ξεπερνά τα σύνορα και απαιτεί ολοκληρωμένες και διαρκείς στρατηγικές αμυντικής θωράκισης. Κάποιες από αυτές τις στρατηγικές είναι οι ασύμμετρες απειλές, η ασφάλεια των συνόρων, η κυβερνοτρομοκρατία, η διαχείριση κρίσεων και αντιτρομοκρατικές μονάδες, η συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς, και η νομοθεσία στο πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η τρομοκρατία, ως μία από τις μεγαλύτερες απειλές της σύγχρονης εποχής, απαιτεί ένα δυναμικό και πολυδιάστατο σύστημα εθνικής άμυνας. Η πρόκληση είναι να διατηρηθεί η εθνική ασφάλεια χωρίς να διακυβεύονται οι δημοκρατικές αξίες και τα δικαιώματα των πολιτών, ενώ παράλληλα απαιτείται διεθνής συνεργασία και ετοιμότητα για την αντιμετώπιση αυτών των ασύμμετρων απειλών.

Ωστόσο, το εγκληματικό προφίλ των τρομοκρατικών ομάδων είναι σύνθετο και ποικίλει ανάλογα με την ιδεολογία, τους στόχους και τις μεθόδους τους. Οι τρομοκρατικές ομάδες δρουν με στόχο να επιτύχουν πολιτικές, θρησκευτικές ή ιδεολογικές επιδιώξεις μέσω της βίας και του φόβου. Το προφίλ τους αναδεικνύεται μέσα από συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και μοτίβα δράσης, όπως η χρήση τεχνολογίας, χρηματοδότηση, ιδεολογικός προσανατολισμός, οργανωτική δομή, κοινωνική και πολιτική αντίδραση, και μέσα από ειδική εκπαίδευση και κατάρτιση, μέσω των οποίων καθορίζεται η δομή, η λειτουργία και οι ενέργειές τους. Επίσης, το εγκληματικό προφίλ των τρομοκρατικών ομάδων χαρακτηρίζεται από τη χρήση βίας, την έντονη ιδεολογική ή θρησκευτική κατεύθυνση, την οργανωμένη δράση και τη συνεχή προσαρμογή στις νέες τεχνολογίες και μεθόδους. Οι ομάδες αυτές λειτουργούν με στρατηγικό σχεδιασμό και έχουν ως στόχο να προκαλέσουν φόβο και ανασφάλεια, χτυπώντας καίριες κοινωνικές και πολιτικές δομές, ενώ η χρηματοδότηση και η υποστήριξη τους συχνά συνδέονται με παράνομες δραστηριότητες και πολιτικές ή κοινωνικές αδικίες.

Η ιστορία της τρομοκρατίας στην Ελλάδα είναι βαθιά συνυφασμένη με τους πολιτικούς αγώνες, τις κοινωνικές αναταραχές και τις εξωτερικές πιέσεις. Ενώ οι πιο βίαιες φάσεις της τρομοκρατίας, έχουν υποχωρήσει, η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις από αναρχικά κινήματα και τον ακροδεξιό εξτρεμισμό. Ο ρόλος της Ελλάδας ως βασικό σημείο διέλευσης προσφύγων την καθιστά επίσης ευαίσθητη σε ευρύτερες διεθνείς ανησυχίες για την ασφάλεια. Αυτό σημαίνει ότι η προσαρμογή στις νέες προκλήσεις και η χρήση σύγχρονων μεθόδων αντιμετώπισης είναι κρίσιμη για την προστασία της ασφάλειας και της κοινωνικής σταθερότητας.

πηγή: militaire.gr