Οι χαµένοι φάκελοι της 3ης Σ∆Ι και της κυπριακής ΚΥΠ για το πραξικόπηµα

Στην Ελλάδα βρίσκονται και άλλοι «απόρρητοι» φάκελοι, ενώ στην Κύπρο αγνοούνται φάκελοι της ΚΥΠ που αφορούν άτοµα που έλαβαν µέρος στο πραξικόπηµα

Του Μιχάλη Μιχαήλ

Ασυνεννοησία ή σκόπιµη συσκότιση δείχνει η άγνοια για την τύχη αρχείων του ΓΕΕΦ που φυλάσσονται στην Ελλάδα και αφορούν τα γεγονότα του 1974; Το θέµα δεν είναι σηµερινό. Το επανέφερε, όµως, στην επικαιρότητα ο ευρωβουλευτής του ∆ΗΣΥ Μιχάλης Χατζηπαντέλα µε επιστολή που απέστειλε στο Υπουργείο Εξωτερικών, ζητώντας να µάθει τι συνέβη µε τα συγκεκριµένα αρχεία, τα οποία µεταφέρθηκαν παράνοµα στην Ελλάδα το 1974 και έκτοτε κρατούνται κλειστά.

Όπως αποκάλυψε η εφηµερίδα «Πολίτης» στις 17 Σεπτεµβρίου 2024, υπάρχουν αρχεία στην κατοχή του ελληνικού στρατού, διαβαθµισµένα ως «άκρως απόρρητα», τα οποία η Αθήνα φέρεται να αρνείται να τα παραδώσει στις Αρχές της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας. Από ε/κ πλευράς, συµπληρώνουν οι πληροφορίες, υπήρξε αίτηµα προς την Αθήνα για να δοθούν τα αρχεία. Σηµειώνεται ότι τα αρχεία µεταφέρθηκαν χωρίς να κρατηθούν αντίγραφα στην Κύπρο.

Αν και έχει γίνει και στο παρελθόν λόγος για τα αρχεία αυτά, ουσιαστικά κανένας υπεύθυνος δεν φαίνεται να γνωρίζει τι πραγµατικά συµβαίνει.

Ασφαλείς πληροφορίες της «Χαραυγής» αναφέρουν ότι τα συγκεκριµένα αρχεία περιέχουν περίπου 400 ηµερήσιες διαταγές των µονάδων την περίοδο της τουρκικής εισβολής, στις οποίες αναφέρονται διάφορες πληροφορίες για τις µονάδες. Σε αυτές περιλαµβάνονται και αναφορές των διοικητών µονάδων για το πού βρίσκονταν, ποια ήταν η κατάσταση των µονάδων τους, πόσους στρατιώτες είχαν, πόσοι σκοτώθηκαν, πόσοι λιποτάκτησαν, πόσοι ήταν παρόντες και ποιοι αγνοούνταν. Περιέχουν, επίσης, πληροφορίες για το πού χάθηκαν κάποιοι στρατιώτες.

Βρίσκονται στην Κύπρο ή δόθηκαν και δεν έγιναν δεκτοί;

Ο πρόεδρος της Παγκύπριας Επιτροπής Συγγενών Αγνοουµένων, Νίκος Σεργίδης, δήλωσε στη «Χαραυγή» ότι το θέµα προέκυψε όταν ζητήθηκε επίσηµα από την Τουρκία, στα πλαίσια της ∆ΕΑ, να ανοίξει τα αρχεία της. Η Τουρκία επικαλέστηκε ότι όλοι οι εµπλεκόµενοι τα έδωσαν εκτός από την Ελλάδα. Τότε ζητήθηκαν τα στρατιωτικά αρχεία από την Αθήνα, αλλά υπήρξε δυστοκία.

Σε νέα διευρυµένη σύσκεψη που έγινε στην Αθήνα πριν από τρία χρόνια, ο ίδιος έθεσε το θέµα και έµεινε έκπληκτος όταν ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ τού είπε ότι στάλθηκε επιστολή στο Υπουργείο Άµυνας της Κύπρου, αλλά δεν υπήρξε απάντηση. Όταν ζήτησαν εξηγήσεις από το ΥΠΑΜ της Κύπρου, η απάντηση ήταν ότι… κάτι είχε σταλεί και τους παρέπεµψαν στο Υπουργείο Εξωτερικών. Την ύπαρξη επιστολής από την Αθήνα προς τις αρµόδιες Αρχές της Κύπρου επιβεβαιώνουν και πηγές που πρόσκεινται στο ΥΠΑΜ, όπως και άλλες πηγές µε τις οποίες επικοινώνησε η «Χαραυγή». Σηµειώνεται ότι η απάντηση του ΥΠΕΞ σε επικοινωνία µας ήταν «ουδέν σχόλιο».

Φαίνεται, είπε ο κ. Σεργίδης, ότι έστειλαν ένα πρωτόκολλο για το θέµα χειρισµού των εγγράφων, αλλά η κυπριακή πλευρά δεν το υπέγραψε. Το γιατί δεν υπογράφτηκε δεν µπορούµε να το γνωρίζουµε, είπε ο κ. Σεργίδης ο οποίος πρόσθεσε ότι σε πρόσφατη συνάντηση µε τον ΥΠΕΞ, Κ. Κόµπο, έθεσαν ξανά το θέµα και ακόµα δεν υπάρχει απάντηση.

Τα αρχεία είναι περιουσιακό στοιχείο της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας, το οποίο υπεξαιρέθηκε το 1974

Ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής, Γιαννάκης Οµήρου, τόνισε στη «Χαραυγή» ότι το θέµα θέλει ψάξιµο, αφού δεν είναι ξεκάθαρο το τι ακριβώς συµβαίνει, ενώ σηµείωσε ότι τα συγκεκριµένα αρχεία, ενδεχοµένως, περιέχουν πληροφορίες και για ανθρωπιστικά θέµατα.

Τόνισε παράλληλα ότι εάν πράγµατι πρόκειται για αρχεία που µεταφέρθηκαν παράνοµα στην Ελλάδα, θα πρέπει να επιστραφούν στην Κυπριακή ∆ηµοκρατία, της οποίας αποτελούν περιουσιακό στοιχείο το οποίο υπεξαιρέθηκε το 1974 και µεταφέρθηκε στην Ελλάδα.

Το ίδιο πρόβληµα, πρόσθεσε, υπήρχε και όταν ήταν ο ίδιος Πρόεδρος της Βουλής, µε τα πρακτικά της ελληνικής Βουλής για το Φάκελο της Κύπρου και ότι µε δικά του διαβήµατα το θέµα λύθηκε. Σηµειώνεται ότι οι πληροφορίες της «Χαραυγής» επιµένουν ότι τα συγκεκριµένα αρχεία δεν είναι τα µοναδικά που δεν έχουν δοθεί στην Κυπριακή ∆ηµοκρατία.

«Υπάρχουν τόσο ευαίσθητες πληροφορίες που αν αποκαλυφθούν θα προκαλέσουν κρίσεις και συγκρούσεις»

Χαµένα και τα αρχεία της 3ης Στρατιωτικής ∆ιοίκησης και της ΚΥΠ

Απευθυνθήκαµε στον πρώην βουλευτή του ΑΚΕΛ, Αριστοφάνη Γεωργίου, ο οποίος ήταν για πολλά χρόνια µέλος της Επιτροπής της Βουλής για το Φάκελο της Κύπρου. Ο Αρ. Γεωργίου µάς επιβεβαίωσε ότι στην Ελλάδα βρίσκονται ως απόρρητα τα αρχεία της 3ης Στρατιωτικής ∆ιοίκησης (Σ∆Ι), τα οποία περιέχουν αναφορές που αφορούν από την περίοδο της άφιξης της µεραρχίας µέχρι το πραξικόπηµα και την εισβολή.

Ξεκαθάρισε ότι δεν µπορεί να γνωρίζει αν είναι αυτά για τα οποία γίνεται τώρα λόγος, ωστόσο όπως ανέφερε µε το θέµα είχε ασχοληθεί όταν ήταν Πρόεδρος της Βουλής ο Σπύρος Κυπριανού.

Ο Σπύρος Κυπριανού τον είχε στείλει τότε στην ελληνική Βουλή για να συζητήσει µαζί τους το ενδεχόµενο να επιτραπεί σε κυπριακή αποστολή να διεξέλθει αυτούς τους φακέλους.

Παράλληλα, ο ίδιος ο Αρ. Γεωργίου κατόρθωσε να εξασφαλίσει πρόσβαση σε φακέλους της ΚΥΠ που αφορούσαν τους αγνοουµένους, αλλά του επέτρεψαν να δει µόνο ένα µικρό µέρος.

Στη συνέχεια, είπε, µετέβη στην Αθήνα ο ίδιος ο Σπ. Κυπριανού, ο οποίος επέστρεψε πίσω χωρίς αποτέλεσµα και εξοργισµένος. Η άποψη του Σπ. Κυπριανού, όπως την είπε στον ίδιο, ήταν ότι δεν θέλουν να δώσουν τους φακέλους διότι υπάρχουν τόσο ευαίσθητες πληροφορίες που αν αποκαλυφθούν θα προκαλέσουν κρίσεις και συγκρούσεις. Λέχθηκε, ακόµα, ότι δεν τους επιτρέπουν οι ΗΠΑ να δώσουν τους φακέλους, αφού αφορούσαν την εµπλοκή των ΗΠΑ στα όσα έγιναν στην Κύπρο.

Ο Αριστοφάνης Γεωργίου ανέφερε και κάτι άγνωστο µέχρι στιγµής. Ότι οι 2.500 φάκελοι που εξέτασε η επιτροπή που διόρισε ο Μακάριος για να ερευνήσει ποιοι ήταν πραξικοπηµατίες βρέθηκαν σε ένα εµπορευµατοκιβώτιο στο χώρο της ΚΥΠ και αυτοί περισώθηκαν. Ο ίδιος, ωστόσο, δηλώνει άγνοια για το τι απέγιναν αυτοί οι φάκελοι.

Έγιναν προσπάθειες για επιστροφή των αρχείων αλλά…

Ζητήσαµε και την άποψη του τελευταίου προέδρου της Επιτροπής για το Φάκελο της Κύπρου, Μαρίνου Σιζόπουλου, ο οποίος δήλωσε άγνοια για το θέµα. Εκείνο που γνωρίζει, όπως είπε, είναι ότι ένας αριθµός εγγράφων έχουν καταστραφεί. Γνωρίζει επίσης ότι στην Ελλάδα, στο Υπουργείο Εθνικής Άµυνας, υπάρχουν οι µαρτυρίες και οι καταθέσεις που έδωσαν περίπου 300 αξιωµατικοί που υπηρετούσαν στην Κύπρο εκείνη την περίοδο και τις έδωσαν όταν επέστρεψαν στην Ελλάδα µετά το 1974.

Ανέφερε, επίσης, ότι η κυπριακή Βουλή ζήτησε αυτά τα αρχεία τόσο µε επιστολή του πρώην Προέδρου της, ∆ηµήτρη Χριστόφια, αλλά και του ίδιου του κ. Σιζόπουλου, όπως και υπό τον πρώην Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας, Τάσσο Παπαδόπουλο, χωρίς να υπάρξει καµία ανταπόκριση.

Μας ενηµέρωσε ακόµα ότι έγινε µία προσπάθεια για να δοθεί πρόσβαση µε τον πρώην Υπουργό Εθνικής Άµυνας, Πάνο Καµένο, αλλά αυτή δεν προχώρησε αφού ο κ. Καµένος αποχώρησε από το Υπουργείο και έτσι το θέµα έµεινε σε εκκρεµότητα.

πηγή: dialogos.com.cy