Ο Ζαν-Μαρί Λεπέν «έφυγε», το ακροδεξιό πνεύμα του μένει
Εάν σήμερα η ακροδεξιά βρίσκεται στον πολιτικό της κολοφώνα σε μέγα μέρος της το οφείλει στον εμμονικό λαϊκισμό και τον πληθωρικό χαρακτήρα του εκλιπόντα.
Ο Ζαν-Μαρί Λεπέν μπορεί να αποδήμησε από τον μάταιο τούτον κόσμο σε ηλικία 96 ετών, όμως το όνομά του θα παραμείνει πάντοτε συνδεδεμένο με την ακροδεξιά ιδεολογία, όχι μόνον στην Ευρώπη, αλλά και σε όλον τον κόσμο. Μάλιστα, όσο κι εάν η κόρη του και διάδοχός του στο κόμμα Μαρίν προσπάθησε να «αποδαιμονοποιήσει» την πολιτική εικόνα της παράταξης, με τίμημα να εκπαραθυρώσει τον ίδιο της τον πατέρα, η σφραγίδα του ‘πατριάρχη’ Λεπέν είναι τόσο έντονη, που δύσκολα κανείς μπορεί να διανοηθεί τη γαλλική ακροδεξιά χωρίς στο μυαλό του να αναπαρασταθεί η μορφή του αμφιλεγόμενου αυτού πολιτικού. Εάν σήμερα η ακροδεξιά βρίσκεται στον πολιτικό της κολοφώνα σε μέγα μέρος της το οφείλει στον εμμονικό λαϊκισμό και τον πληθωρικό χαρακτήρα του εκλιπόντα.
Άλλωστε ο Λεπέν είναι αδιαμφισβήτητα εκείνος που από το 1972, οπότε και ανέλαβε καίτοι ελάχιστα γνωστός τα ηνία του Εθνικού Μετώπου (FN) έφερε ξανά τη γαλλική ακροδεξιά στο πολιτικό προσκήνιο έπειτα από το όνειδος του πραξικοπήματος της ΟΑS κατά του Ντε Γκωλ για την Αλγερία. Γιατί το κόμμα του, που προήλθε από τη νεοναζιστική ομάδα Ordre Nouveau με τις ευλογίες του καταζητούμενου ρεβιζιονιστή Φρανσουά Ντιπρά, βασική προσωπικότητα της γαλλικής ακροδεξιάς και τη συνδρομή προσώπων όπως οι Πιερ Μπουσκέ (πρώην Waffen SS της διαβόητης γαλλικής μεραρχίας Καρλομάγνος), Ροζέρ Ολέντρ (πρώην OAS) και Φρανσουά Μπρινιό (πρώην μέλος της πολιτοφυλακής του Βισύ), κατόρθωσε να βγει από την αρχική αφάνεια και σήμερα να θεωρείται ακόμη κι εμβληματική η μέθοδος Λεπέν για την εκλογική πρόοδο και την κοινωνική επιρροή της ακροδεξιάς.
Και δεν ήταν εύκολα τα πρώτα χρόνια της ύπαρξης του Εθνικού Μετώπου. Στις βουλευτικές εκλογές του 1973, συγκέντρωσε μόνο το 0,52% των ψήφων κι ο Ζαν-Μαρί Λεπέν έμεινε στο 0,75% των ψήφων στις προεδρικές εκλογές του επόμενου έτους, 1974. Αλλά εκείνο που έμοιαζε ως το τελειωτικό πλήγμα για το νεαρό κόμμα ήταν οι προεδρικές εκλογές του 1981: ο Λεπέν δεν κατόρθωσε να κατέλθει ως υποψήφιος γιατί δεν συγκέντρωσε τον απαραίτητο αριθμό υποστηρικτών για να διεκδικήσει το αξίωμα.
Τούτο όμως δεν πτόησε τον σκληροτράχηλο ακροδεξιό, γιατί τρία χρόνια αργότερα στις ευρωεκλογές αρκετοί απογοητευμένοι ψηφοφόροι χαμογέλασαν στον Ζαν-Μαρί Λεπέν, ο οποίος εξελέγη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με άλλους εννέα βουλευτές του FN. Και δύο χρόνια αργότερα, με την καθιέρωση της απλής αναλογικής, το Εθνικό Μέτωπο έκανε μια συγκλονιστική είσοδο στην Εθνοσυνέλευση το 1986, με 35 βουλευτές. Έκτοτε, η πορεία του κόμματος, το οποίο απέκτησε βήμα και προβολή στα μέσα ενημέρωσης για να διαδίδει τις μισαλλόδοξες απόψεις του, ήταν μόνο ανοδική.
Κaι οι ευκαιρίες για προκλητικές δηλώσεις δεν έλειψαν ποτέ για τον Λεπέν. Ακόμη κι όταν ξεσήκωναν αρνητικές εντυπώσεις. Όπως όταν στα τέλη της 10ετίας του ‘80 υποστήριζε πως οι πάσχοντες από ΑΙDS είναι ένα είδος «λεπρού», που μεταδίδουν τον ιό με τον ιδρώτα, το σάλιο, την απλή επαφή. Ήταν την ίδια χρονιά δε, το 1987, που πρωτοδιατύπωσε την πολλαπλά επαναληφθείσα στη συνέχεια ερμηνεία του πως οι θάλαμοι αερίων ήταν «μια λεπτομέρεια στην ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου». Μια πρόταση που έμελλε να τον ακολουθεί και στα επόμενα χρόνια και θα του στοίχιζε την αποπομπή του από το κόμμα «δια χειρός Μαρίν Λεπέν».
Αλλά το φαινόμενο Λεπέν έφθασε στο απόγειό του στις 21 Απριλίου 2002 φέρνοντας τη Γαλλία σε κατάσταση σοκ. Τότε, ο Ζαν-Μαρί Λεπέν προκρίθηκε στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών με 16,86% των ψήφων. Ολάκερη η Γαλλία τότε είχε ξεσηκωθεί και εκδηλώσεις ενάντια στην προοπτική η ακροδεξιά να κατακτήσει την προεδρία. Η υστερία που προκάλεσε το φάσμα της ακροδεξιάς είχε ως αποτέλεσμα τη συσπείρωση της κοινωνίας. Μεγάλος ευνοημένος από το μέτωπο ενάντια στην ακροδεξιά ήταν ο αντιπαθής απερχόμενος Ζακ Σιράκ, τον οποίον «ποιούντες την ανάγκη φιλοτιμία» ψήφισε το 82,21% των ψηφοφόρων στον β’ γύρο, χρίζοντάς τον πρόεδρο για δεύτερη θητεία.
Βαθμηδόν, η επιρροή του Λεπέν, ακόμη και μέσα στο ίδιο του το κόμμα, άρχιζε να φθίνει προς όφελος της κόρης του Μαρίν Λεπέν. Η οποία το 2011 ανέλαβε τα ηνία και αποδύθηκε από την πρώτη ημέρα σε μία εκστρατεία «αποδαιμονοποίησης» του Εθνικού Μετώπου, υιοθετώντας μία πιο μετριοπαθή προσέγγιση απέναντι στους θεσμούς και τη λειτουργία του Κοινοβουλίου και της Ε.Ε.. Όχι όμως και απέναντι στους βασικούς άξονες της πολιτικής του και τον λαϊκιστικό χαρακτήρα της εκστρατείας του. Το πιο μειλίχιο προφίλ της Μαρίν Λεπέν πάνω στο βήμα, σε σύγκριση με την απειλητική αυστηρότητα του πατέρα της και η πιο θεσμική εικόνα του κόμματος που προωθεί η διάδοχός του, εντείνει το χάσμα ανάμεσα στις δύο γενιές των Λεπέν. Μία διαφορά που φθάνει στο nec plus ultra το 2015 όταν ο χαλκέντερος πολιτικός επαναλαμβάνει στο BFMTV πως «οι θάλαμοι αερίων είναι μια λεπτομέρεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κι όχι ο Β’ ΠΠ μία λεπτομέρεια των θαλάμων αερίων». Ο Ζαν-Μαρί Λεπέν αποπέμπεται από το Εθνικό Μέτωπο, όμως η πολιτική καριέρα του χαλκέντερου ακροδεξιού δεν τελείωσε αμέσως. Έπρεπε να περιμένει το 2019, όταν αποχαιρέτησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στα έδρανα του οποίου κάθισε επί 35 συνεχή χρόνια.
Όμως παρ’ όλο που το «Μενίρ», όπως τον αποκαλούσαν οι οπαδοί του, έσβησε, όσο κι αν η «αποδαιμονοποίηση» και κατόπιν η «εξομάλυνση» πέτυχαν να προσελκύσουν ακόμη περισσότερους ψηφοφόρους -ώστε στις πρόσφατες ευρωεκλογές να καταταχθεί πρώτο κόμμα!- το «λογισμικό» που εγκατέστησε ο ιδρυτής του, εξακολουθεί να διαπερνά τον νυν «Εθνικό Συναγερμό». Η ακροδεξιά στη Γαλλία επιμένει να αντιλαμβάνεται τον κόσμο μέσα από το πρίσμα της «εθνικής προτίμησης», το κατεξοχήν Λεπενιστικό σύνθημα που δεν αποχωρίσθηκε ποτέ τη συνύπαρξη με την τρίχρωμη φλόγα. Όταν η Μαρίν Λεπέν υπογραμμίζει την «προσήλωση» του Εθνικού Συναγερμού στις θέσεις του για τη μετανάστευση, τι άλλο κάνει παρεκτός να διαιωνίζει την πολιτική κληρονομιά που κληροδότησε ο πατέρας της; Άλλωστε η ίδια επαναλαμβάνει, mutatis mutandis τα ίδια λόγια του πατέρα της όταν υποστηρίζει «η χώρα μας προηγείται όλων, οι οικογένειές μας προηγούνται όλων, οι λαοί μας προηγούνται απ’ όλα!».
Βέβαια, κανένας δεν έχει το ίδιο σθένος και θράσος σαν τον πατέρα Λεπέν να αποδίδει την επικίνδυνη υπεργεννητικότητα των μοσουλμάνων και Αφρικανών στον «συνεχή αυνανισμό» και την «σεξουαλική εμμονή» που η δυτική θρησκεία και πολιτισμός έχουν καταφέρει να κατευνάσουν στην Ευρώπη. Μόνο ο Λεπέν, ως άλλος Γκομπινώ ή Τσάμπερλαιν, τολμούσε να υποστηρίξει πως «η επιτυχία του πολιτισμού μας οφείλεται στην τεχνητή επιβράδυνση της σεξουαλικότητας, που είναι ελεύθερη στους απλοϊκούς λαούς. Σε λαούς όπως ο δικός μας, θρσηκευόμενους, αυτή δαμάζεται και καταπολεμάται, δημιουργώντας έναν δυναμισμό, μία οικονομία των μέσων, του χρόνου και της κινητοποίησης». Ακόμη κaι η ίδια η Λεπέν προσπαθεί να μη θεωρηθεί αντισημίτισσα, τουλάχιστον ma non troppo.
Αλλά και στις οπαδικές συμπεριφορές των «θερμοκέφαλων» του κόμματος, η επίδραση του Εθνικού Μετώπου και των πρακτικών του Λεπέν παραμένοιυν οι ίδιες. Κατά τη διάρκεια των βουλευτικών εκλογών του 2024, η ομάδα των brebis galeuses (μαύρων προβάτων), γνωστής για ρατσιστικά και αντισημιτικά έδειξε πως δεν αρκεί να αποκαθηλωθεί η φωτογραφία του Λεπέν από τον τοίχο για να αποχωρισθεί το κόμμα τις μεθόδους του. Εκ κακού κόρακος κακόν ωόν…
Πολλά στελέχη του RN ακόμη και σήμερα εξακολουθούν να επικαλούνται τον γεννήτορα της παράταξης: «Εκ των υστέρων, ο Ζαν-Μαρί Λεπέν είχε δίκιο σε ορισμένα θέματα, όπως η μετανάστευση», είχε δηλώσει ο Σεμπαστιάν Σενού στη Le Figaro τον Οκτώβριο του 2022, όταν ο ίδιος ο Λεπέν δεν είχε καν προσκληθεί στους εορτασμούς για τα 50χρονα του κόμματος.
Επιπλέον, ανελλιπώς πολλοί αξιωματούχοι του RN δεν κρύβονταν για να ευχηθούν δημόσια «Χρόνια Πολλά» στον ιδρυτή του FN. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι οι βουλευτές του RN έσπευσαν να χαιρετίσουν τη μνήμη αυτού του «μαχητή» και «μεγάλου πατριώτη». Ακόμη και το κόμμα στο ανακοινωθέν του τονίζει πως «για τον Εθνικό Συνασπισμό θα παραμείνει εκείνος που στις φουρτούνες κράτησε στα χέρια του τη μικρή φλόγα του Γαλλικού Έθνους που τρεμοπαίζει και που με απεριόριστη θέληση και επιμονή έκανε το εθνικό κίνημα μια αυτόνομη, ισχυρή πολιτική οικογένεια». Ο Ζαν-Μαρί Λεπέν έχει κατορθώσει να εξασφαλίσει μία περίοπτη θέση στο Πάνθεον των ηρώων της ακροδεξιάς κι ίσως ένα δημόσιο άγαλμα σε μία (ελπίζουμε ποτέ υπαρκτή) επικράτησή της.
Γιώργης-Βύρων Δάβος
πηγή: kosmodromio.gr