Ο Παγκόσμιος Νότος Συσπειρώνεται την Ώρα που ο Παγκόσμιος Βορράς Εξεγείρεται

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρώφ, η χώρα του οποίου ασκεί την προεδρία των BRICS για το 2024, ήταν σαφής: «Οι BRICS είναι αρκετά ισχυροί ώστε να διαμορφώνουν την παγκόσμια ατζέντα, υπερασπιζόμενοι με συνέπεια τα συμφέροντα της παγκόσμιας πλειοψηφίας, παρουσιάζοντας το όραμά τους για το πώς θα είναι μια μελλοντική παγκόσμια τάξη πραγμάτων, βασισμένη σε αντικειμενικές εξελίξεις και όχι σε σχήματα που στήνονται τεχνηέντως για να καθυστερήσουν την ανθρώπινη πρόοδο». Η δήλωσις αυτή έγινε σχεδόν ταυτόχρονα με την επιβεβαίωση που ήρθε από πέντε χώρες – Αίγυπτο, Αιθιοπία, Ιράν, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα- ότι εντάσσονται στην ομάδα χωρών BRICS μετά την πρόσκληση που έλαβαν στην Σύνοδο της Ομάδος στο Γιοχάνεσμπουργκ τον περασμένο Αύγουστο.

Η διευρυμένη Ομάδα πραγματοποίησε την πρώτη συνάντησή της, 30 Ιανουαρίου – 1 Φεβρουαρίου, με τη συμμετοχή και των νέων χωρών – Αιθιοπία, Αίγυπτο, Ιράν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Σαουδική Αραβία . Φέτος τα μέλη θα εργαστούν για την εφαρμογή της στρατηγικής οικονομικής εταιρικής σχέσης των BRICS έως το 2025. Θα επικεντρωθούν μεταξύ άλλων με την ενίσχυση των αλυσίδων εφοδιασμού, την ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας, την υποστήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, την τόνωση των τουριστικών ροών και την αλληλεπίδραση στον τομέα των μεταφορών. Σκοπός τους είναι μάλιστα η δημιουργία της Ομάδας Επαφής BRICS για το Κλίμα και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, με πρωτοβουλία της ρωσικής πλευράς. Έντονη ήταν η παρουσία και της Τεχεράνης, η οποία δήλωσε ότι αναμένει πιο ενεργή χρήση εθνικών και τοπικών νομισμάτων και εργαλείων πληρωμής σε διασυνοριακές συναλλαγές, προκειμένου να μειωθούν οι αρνητικές παρενέργειες του τρέχοντος παγκόσμιου οικονομικού συστήματος στο οποίο κυριαρχεί το δολάριο. Ενώ η Μόσχα δεν παρέλειψε να επιτεθεί στην Δύση για άνιση αντιμετώπιση των αναγκών της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής για χάρη της Ουκρανίας. «Η Ουάσιγκτον και οι ευρωπαϊκοί της δορυφόροι ξοδεύουν τεράστια ποσά για να περιορίσουν τη Ρωσία, σε πλήρη αντίθεση με την προσέγγιση των δυτικών πρωτευουσών στον Παγκόσμιο Νότο, ειδικά στις αφρικανικές χώρες. «Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η υποστήριξη για την Ουκρανία χρηματοδοτείται με την αναστολή έργων στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή», επεσήμανε Λαβρόφ.

Πάντως οι BRICS έχουν δείξει ήδη την δύναμή τους απειλώντας την παντοκρατορία της δυτικής G7. Από οικονομική άποψη, τα νέα μέλη θα προσθέσουν επι πλέον 2,6 τρισεκατομμύρια δολλάρια σε όρους ΑΕΠ, αντιπροσωπεύοντας μια συνολική οικονομία 28,5 τρισεκατομμυρίων δολλαρίων, που αντιπροσωπεύει και το 28,1% της παγκόσμιας παραγωγής. Ωστόσο, οι χώρες της G7 συνεχίζουν να κυριαρχούν στην παγκόσμια παραγωγή, αντιπροσωπεύοντας το 43,2% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Παρά ταύτα τα δύσκολα για τους G7 είναι μπροστά. Συμφώνως με τις προβλέψεις της Goldman Sachsl, το μέγεθος και συνεπώς η επιρροή των οικονομιών της G7 θα μειωθεί τις επόμενες δεκαετίες, ενώ πολλές από τις οικονομίες των BRICS προβλέπεται να αναπτυχθούν σημαντικά. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα νέα μέλη, όπως η Αίγυπτος και η Αιθιοπία, τα οποία προβλέπεται να αυξηθούν κατά 635% και 1.170% αντίστοιχα σε όρους ΑΕΠ έως το 2050!

Από εμπορική άποψη, η διευρυμένη ομάδα αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 43% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου, διπλασιάζοντας την δυναμικότητά της και ενισχύοντας την γεωστρατηγική της εμβέλεια στην Μέση Ανατολή μέσω της εισόδου της Σαουδικής Αραβίας, του Ιράν και των ΗΑΕ. Από εμπορική άποψη, ο διευρυμένος όμιλος αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 43% της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου, διπλασιάζοντας την δυναμικότητά του και ενισχύοντας την γεωστρατηγική του εμβέλεια στην Μέση Ανατολή μέσω της εισδοχής της Σαουδικής Αραβίας, του Ιράν και των ΗΑΕ.

Όπως έχουμε γράψει και στο παρελθόν στόχος των BRICS είναι η απεξάρτηση από το δολάριο και το έχουν καταφέρει σε κάποιο βαθμό καθώς όπου είναι δυνατόν κάνουν τις συναλλαγές στα δικά τους νομίσματα ενώ μακροπρόθεσμα επιδιώκουν την δημιουργία ενός κοινού νομίσματος. Στο πλαίσιο αυτό, οι BRICS ίδρυσαν και την Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα το 2015 για την κινητοποίηση πόρων για έργα υποδομής και βιώσιμης αναπτύξεως. Με εγκεκριμένο αρχικό κεφάλαιο 100 δισεκατομμυρίων δολλαρίων, έως το 2022 η τράπεζα έχει εκχωρήσει 32,8 δισεκατομμύρια δολλάρια σε 96 εγκεκριμένα έργα, βοηθώντας στην κατασκευή και αναβάθμιση 15.700 χλμ δρόμων, 850 γεφυρών και 260 χλμ σιδηροδρομικών δικτύων διαμετακόμισης. Όλα αυτά φυσικά δεν είναι τυχαία, αλλά απόδειξη της επιθυμίας του παγκόσμιου Νότου να αποτελέσει πλέον το αντίβαρο του Παγκόσμιου Βορρά. Και ήδη αποτελεί πόλο έλξης για πολλά ακόμη κράτη της Αφρική, της Ασίας αλλά και της Λατινικής που δεν εκπροσωπούνται. Η Αλγερία, το Μπαχρέιν, το Μπαγκλαντές, η Λευκορωσία, η Βολιβία, η Κούβα, η Ονδούρα, η Ινδονησία, το Καζακστάν, το Κουβέιτ, το Μαρόκο, η Νιγηρία, το Πακιστάν, η Παλαιστινιακή Αρχή, η Σενεγάλη, η Ταϊλάνδη, η Βενεζουέλα και το Βιετνάμ έχουν ήδη υποβάλλει επίσημη αίτηση μέλους. Και θα έχει ενδιαφέρον αν και πόσα από αυτά θα γίνουν δεκτά από τους BRICS