Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΠΙΔΑΣ
ΠΑΛΛΑΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ – ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ
Ο κόσμος βρίσκεται μπροστά σε δύο αλληλοσυγκρουόμενα μακροπρόθεσμα σενάρια: παγκόσμια ενοποίηση ή διάλυση. Πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε ότι θα επικρατήσει το πρώτο; Ποιες πολιτικές χρειάζονται και ποια νέα, προσαρμοσμένη στον 21ο αιώνα παγκόσμια τάξη μπορεί να μετατρέψει αυτές τις πολιτικές σε πράξη; Ποιο ρόλο θα πρέπει να διαδραματίσει η Ευρώπη σε παγκόσμιο επίπεδο; Πώς θα πρέπει οι ευρωπαϊκές και εθνικές πολιτικές να αντιμετωπίσουν την παγκοσμιοποίηση στο εσωτερικό, σε έναν κόσμο συνεχών αλλαγών, νέων απειλών κατά της ασφάλειας αλλά και πρωτοφανών ευκαιριών για την ανθρώπινη πρόοδο;
Ο κόσμος βρίσκεται σε σημείο καμπής: με ένα φιλόδοξο πολιτικό όραμα, το οποίο θα διαδεχτούν σωστές αποφάσεις και ενέργειες, μπορούμε να δημιουργήσουμε έναν κόσμο γεμάτο ευκαιρίες, εάν αποτύχουμε, μπορεί να καταλήξουμε σε έναν κόσμο μόνιμα διασπασμένο και γεμάτο συγκρούσεις.
Η παγκοσμιοποίηση που βιώνουμε δεν είναι αυτή που θα θέλαμε. Το σύστημα παγκόσμιας διακυβέρνησης που έχουμε -με απλά λόγια, ο τρόπος με τον οποίο προσπαθούμε να διαχειριστούμε κοινά, παγκόσμια προβλήματα- δεν καταφέρνει να μετατρέψει την παγκοσμιοποίηση σε κοινό αγαθό. Οι πολιτικές που έχουμε σχεδιάσει ως τώρα εξακολουθούν, σε μικρότερο βαθμό, να είναι ανεπαρκείς, παρ’ ότι σε πολλούς τομείς η κατεύθυνσή τους είναι σωστή. Το πιο βασικό είναι ότι τα έθνη του κόσμου δε διαθέτουν συλλογική πολιτική βούληση και κοινό όραμα για την αντιμετώπιση αυτών των ελλείψεων και την εξάλειψη των παγκόσμιων ανισοτήτων μέσα σε μια νέα παγκόσμια τάξη.
Είμαστε πεπεισμένοι ότι, για την εξάλειψη αυτών των ανισοτήτων και την οικοδόμηση ενός κόσμου ειρήνης και ευημερίας που θα περικλείει όλους τους ανθρώπους, υπάρχει ευρεία υποστήριξη από γυναίκες και άντρες στην Ευρώπη και αλλού. Ωστόσο, οι τρόποι για να επιτευχθεί αυτό δεν είναι απεριόριστοι.
Η επείγουσα ανάγκη για ένα παγκόσμιο προοδευτικό πρόγραμμα καθίσταται ακόμη πιο πιεστική μέσα σε αυτές τις συνθήκες. Ένα τέτοιο πρόγραμμα πρέπει να προωθηθεί από μια ισχυρή, θετική και συνεκτική Ευρωπαϊκή Ένωση, μια νέα Ευρώπη – κάτι που αποτελεί από μόνο του πρόκληση. Αυτό, ωστόσο, δεν αρκεί. Οι προοδευτικές δυνάμεις σε ολόκληρο τον κόσμο -πολιτικά κόμματα και κυβερνήσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις, συνδικάτα, επιχειρήσεις με κοινωνική ευθύνη και πανεπιστημιακοί- πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους αναπτύσσοντας ένα κοινό πρόγραμμα, ενημερώνοντας την κοινή γνώμη και κερδίζοντας την υποστήριξή της, έτσι ώστε να επιφέρουν την αλλαγή.
Δεν υπάρχει λοιπόν άλλος δρόμος από το να επιχειρήσουμε να επανιδρύσουμε την Ευρώπη. Όχι τόσο για την ίδια την Αριστερά, αλλά κυρίως για την ίδια την Ευρώπη. Πράγματι, θα ήταν ίσως υποστηρίξιμο ότι υπάρχουν και άλλοι δρόμοι για την Αριστερά, ευρύτεροι (παγκόσμιοι) ή στενότεροι (εθνικοί). Αλλά δεν μπορεί να υπάρξει άλλος δρόμος για την Ευρώπη. Μοιραία, αν δεν επανακάμψει ως συνεχές, ριζικό και αδέσμευτο πολιτικό και κοινωνικό διακύβευμα, το όραμα που γεννήθηκε στις στάχτες του πολέμου θα σβήσει. Η Ευρώπη είτε θα μετεξελιχθεί σε αριστερή είτε κάποια στιγμή θα πάψει να υπάρχει.
