ΗΠΑ: Όταν τα ΜΜΕ κάνουν τους πόθους τους πραγματικότητα
Στο θεατρικό του έργο “Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε” ο Λουίτζι Πιραντέλλο εστιάζει στην αδυναμία κατανόησης της πραγματικότητας όπου ο καθένας δίνει την δίκη του ερμηνεία η οποία συμπίπτει με την ευχή του.
Το αποτέλεσμα είναι να επέρχεται μια κοινωνική σύγχυση η οποία καταλήγει σε μια ψευδαίσθηση και μια αδυναμία κατανόησης της πραγματικότητας. Νομίζω τα διδάγματα αυτού του τρίπρακτου θεατρικού έργου του Πιραντέλλο που αναφέρεται στην ιταλική κοινωνία του Μεσοπολέμου θα έπρεπε να μας απασχολήσουν και στην Ελλάδα έτσι ώστε να περιορίσουμε επιτέλους το μεγάλο χάσμα στην ενημέρωση της κοινής γνώμης.
Η άνετη επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ ήρθε να επιβεβαιώσει για πολλοστή φορά το κενό που υπάρχει μεταξύ μιας διαμορφούμενης κυρίαρχης ιδεολογίας και της πραγματικότητας. Το κενό αυτό δημιουργείται και ενίοτε διευρύνεται από τα ΜΜΕ, όσο και από μια “διανόηση”, η οποία με υπεραπλουστευμένες προσεγγίσεις και αναλύσεις προσπαθεί να πείσει την κοινή γνώμη ότι έτσι είναι αν έτσι νομίζετε.
Τα τελευταία χρόνια γίναμε μάρτυρες μια σειράς γεγονότων που αξίζει να τα παραθέσουμε. Σύμφωνα με αυτά από τον Ιούνιο του 2016 και μετά το δημοψήφισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι Βρετανοί εκλιπαρούν κάθε χρόνο την ΕΕ να επιστρέψουν στους κόλπους της. Στην συνέχεια το City του Λονδίνου θα μετακόμιζε στην Ηγουμενίτσα! Σύμφωνα πάλι με αυτά τα μέσα ο πρόεδρος Πούτιν πρέπει να έχει νεκραναστηθεί καμία 20αρια φορές και όλοι οι Ρώσοι στρατηγοί μαζί του. Όσον αφορά τον ουκρανικό στρατό αυτός πρέπει λογικά να βρίσκεται στα προάστια του Βλαδιβοστόκ!
Στην συνέχεια ο πρόεδρος Μπάιντεν ήταν ένας πολύ πετυχημένος πρόεδρος των ΗΠΑ. Ακόμα και μετά το debate όπου μόνο τα συναισθήματα λύπης ενεργοποίησε συνέχιζε να παρουσιάζεται ως αδιαμφησβήτητος ηγέτης του δυτικού κόσμου. Όλα αυτά μέχρι το καλοκαίρι του 2024 όπου ξαφνικά μεταμορφώθηκε σε έναν ανήμπορο υπέργηρο πρόεδρο που αδυνατεί να εκπληρώσει τα καθήκοντά του. Η αντιπρόεδρος που θα τον αντικαταστούσε θα κατήγαγε μια άνετη νίκη στις επερχόμενες εκλογές και οι έρευνες κοινής γνώμης που παρουσιαζόντουσαν από τα εγχώρια ΜΜΕ απλά ενίσχυαν αυτή την άποψη, παρουσιάζοντας ποσοτικά στοιχεία από την έγκυρη πηγή Appalachian free press!
ΜΜΕ: Που είδαν το “ρεύμα” Χάρις
Μετά απ’ αυτά ελπίζω να έγινε κατανοητό ότι δεν αρκεί κανείς να έχει πάρει το lower του Michigan στα αγγλικά και να έχει επισκεφτεί μια φορά τη Νέα Υόρκη για να κατανοήσει τη νέα αμερικανική Δεξιά. Ίσως να χρειάζεται κάτι παραπάνω από το απλό ξεφύλλισμα των New York Times και της Washington post.
Το πρόβλημα είναι ότι σε όλες τις περιπτώσεις διαπιστώνεται μια επιτηδευμένη άγνοια που δεν μπορεί να ερμηνευθεί απλά και μόνο από την δεδομένη αναγκαιότητα να στοιχίζεται ο δημοσιογράφος ή ο παρουσιαστής πίσω από την γραμμή του μέσου που εκπροσωπεί. Ειλικρινά δυσκολεύομε να κατανοήσω τα κίνητρα που οδήγησαν κάποια ΜΜΕ να εμμένουν στην προοπτική νίκη της Κάμαλα Χάρις ακόμα και όταν πλέον ήταν πασιφανής η ήττα της.
Βέβαια αυτή η αφελής προσέγγιση της πραγματικότητας και η προσπάθεια διαμόρφωσης της κοινής γνώμης δεν είναι χωρίς ένα μεγάλο κοινωνικό αλλά και εθνικό κόστος. Για αυτό ως επίλογο δανείζομαι λίγα λόγια από την παρουσίαση που έκανε ο Μίκης Θεοδωράκης στην 150η παράσταση του θεατρικού έργου του Ε. Αβέρωφ “Η έκρηξη”, στο θέατρο Αμιράλ το Μάρτιο του 1988: «Η εὐδαιμονία τῆς ἄγνοιας […] μᾶς ἔχουν οδηγήσει στό νεοβαρβαρισμό, πού, ἄν δέν ἀντιμετωπισθεῖ ἔγκαιρα, σίγουρα θά μᾶς τινάξει ὅλους στόν ἀέρα».
EPA/WILL OLIVER