Για την ευπρέπεια και την αξιοπρέπεια
Ένα κείμενο αρκετά επίκαιρο στην εποχή μας δημοσιευμένο στην εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ» της 20 Μαρτίου 1988, γραμμένο από το Μάνο Χατζιδάκι.
Αν έβαζα κάποιο τίτλο σ’ αυτό το γράμμα – δημοσίευμα που σου ζητώ, αν φυσικά έχεις την καλοσύνη να το δημοσιεύσεις χωρίς να δεσμεύεται και με το περιεχόμενό του, θά’ταν περίπου συνετός: ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΤΕΡΑΤΟΣ ΚΙ ΟΤΑΝ ΑΡΧΙΖΕΙ ΝΑ ΤΟΥ ΜΟΙΑΖΟΥΜΕ. Επαναφέρω βέβαια στη μνήμη ένα από τα σχόλια που είχα κάνει στο πάλαι ποτέ Τρίτο και που έλεγα συγκεκριμένα πως «σαν αρχίσει το πρόσωπο του Τέρατος να μη μας τρομάζει, πάει να πει πως αρχίζουμε να του μοιάζουμε». Κι αυτή ήταν η ιδέα που μου ξανάρθε τυραννικά στο νου σαν είδα την παθητικότητα της Κοινής Γνώμης σ’όσα αηδιαστικά σημαίνουν γύρω μας και μες στη χώρα μας τον τελευταίο τούτο καιρό.
Γιατί δεν είναι δυνατόν ο υπόκοσμος και τα κοινωνικά αποβράσματα με τις φυλλάδες τους να επιδιώκουν με θρασύτητα να καθορίσουν το επίπεδο νοημοσύνης του ελληνικού λαού και τον βαθμό αξιοπρέπειας των επωνύμων και μη πολιτών της χώρας αυτής.
Μα πρώτα απ’ όλα, οφείλουν να σκεφθούν σοβαρά οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι, τόσο της Φιλελεύθερης Δημοκρατικής παράταξης όσο και της Σοσιαλιστικής αντιστοίχισης, που κυβερνάει σήμερα τη χώρα, ότι χρειάζεται επειγόντως να απαγκιστρωθούν από την οποιαδήποτε σκοπιμότητα του εναγκαλισμού τους με τα τρωκτικά αυτά και να σταματήσουν την οποιαδήποτε στήριξη που τυχόν τους παρέχουν, αν τους παρέχουν. Μια πραγματικά υγιής κοινωνία απορρίπτει «μετά αδελυγμίας τις αμφισβητήσιμες «εθνικές» υπηρεσίες τοιούτων δούλων. Διότι τοιούτοι δούλοι, ανεξάρτητα από το προσωπείο που κατά καιρούς φορούν -βασιλόφρον ή σοσιαλίζον, δεν έχει σημασία – επιδιώκουν με κάθε μέσον και με κάθε καθεστώς να επιβιώσουν αυτοί και τα αντιανθρώπινα συμφέροντά τους σε βάρος της πολιτείας και της ψυχικής υγείας ολόκληρου του έθνους.
Όμως εκτός από τα κόμματα και τους εκπροσώπους των, είναι και τα μέλη της κοινωνίας που οφείλουν να αντιδράσουν, οι Πολίτες. Η οποιαδήποτε παθητική τους στάση είναι σαν συμπαράσταση στις ανενδοίαστες ενέργειες και πράξεις αυτών των εγκαθέτων, με τις φασιστικές και εγκληματικές επιδιώξεις τους. Δεν μπορεί να ισχύει το «τι με νοιάζει εμένα και να δημιουργείται έτσι ένας άρρωστος εθισμός μπροστά στις οργανωμένες θρασύτατες και προκλητικές τους πράξεις. Και βέβαια σας νοιάζει. Πρέπει να σας νοιάζει, το ότι ο Καραμανλής εμφανίζεται ξαφνικά πρωτοσέλιδα σαν Βούλγαρος, το ότι ο Έβερτ σύρεται στα δικαστήρια για να προασπίσει τον πατέρα του και τον εαυτό του από μια ατέλειωτη βρωμερή λάσπη, και το ότι ο Τσαρούχης κι εγώ διασυρόμεθα σε τρισάθλια πρωτοσέλιδα σαν … επικίνδυνα ανήθικοι. Για ν’ αναφέρω τρία μόνον πρόσφατα περιστατικά από τα τόσα.
Διότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής μας εκυβέρνησε τριάντα περίπου χρόνια και κανείς αντίπαλός του μέχρι σήμερα δεν του πέρασε απ’ το νου να του φορέσει τον μανδύα του … Βούλγαρου κομιτατζή. Χρειάζεται θράσος, πωρωμένη συνείδηση και διαστροφή ψυχική.
Γιατί ο Έβερτ έχει κιόλας μια αξιοθαύμαστη πολιτική πορεία με αδιαφιλονίκητες πλειοψηφίες πίσω του και με επιτεύγματα σ’ όσους δημόσιους τομείς καταπιάστηκε και με φανερό μέλλον στην πολιτική σκηνή του τόπου. Και γιατί ο Τσαρούχης είναι πρόσωπο, που ανήκει στην ιστορία της ζωγραφικής κι όχι μόνο της ελληνικής, ώστε να μη γίνεται ανεκτό κοινοί αλήτες νά’ρχονται να τον διασύρουν.
Και τέλος για μένα, διότι έχω σαράντα χρόνια που δουλεύω σ’ αυτή τη χώρα κι έχω κατορθώσει να μιλώ με τη μουσική μου αξία ελληνικά, ώστε να μην επιτρέπεται η διεστραμμένη αντιμετώπισή μου απ’ τα οποιαδήποτε κοινωνικά λαθρόβια αποβράσματα.
ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ, όλοι οδηγούμεθα στην απομάκρυνση και στην παθητική τοποθέτησή μας απέναντι στη χώρα και στα προβλήματά της. οδηγούμεθα στο να γίνουμε ξένοι. Και τότε, «συνηθίζοντας στη θέα του τέρατος», αναγκαστικά θ’ αφήσουμε τα τέρατα να μας κατασπαράξουν. Πρώτα εμάς που για διάφορους λόγους βρισκόμαστε στην πρώτη σειρά κι ύστερα σας, όλους σας. Όσοι από σάς δεν γεννηθήκατε με χαμηλή νοημοσύνη κι έτσι δεν προορίζεστε να κατασκευασθείτε «αγανακτισμένοι πολίτες»- όργανα σκοτεινών επιδιώξεων. Κι αλίμονο αν ο φόβος των αντιποίνων απ’ αυτούς τους γκακστερίσκους, μας οδηγήσει στην παθητική κι αδιαμαρτύρητη ανοχή τους. Πολύ σύντομα, έτσι καθώς θάμαστε βαθιά άρρωστοι δεν θα μας ξαφνιάσει η οποιαδήποτε δικτατορική προβολή κι επιβολή τους. Είτε αυτών των ίδιων, είτε των όπισθεν ευρισκομένων αφεντικών τους.
Είναι εμπαιγμός να θεωρείται «φασιστική» η δίκαιη απαίτησή μου να κλειστούν δια παντός τα βρωμερά γραφεία τους και οι δηλητηριασμένες ρυπαρές φυλλάδες τους. Και να παραμένει ανεξέλεγκτη η χωρίς προσχήματα φασιστική τους παρουσία, κι από το κράτος κι από τα όργανά του κι από τη Δικαιοσύνη.
Αντιδράστε όσο είναι καιρός. Απαιτήστε να φιμωθούν και να πάψουν να εκμεταλλεύονται τις πόρτες και τα παράθυρα της Δημοκρατίας αυτά τα σκοτεινής καταγωγής υποκείμενα του φασισμού.
Κι όσο για μένα, από νέος είχα επιλέξει αυτούς που μ’ ενδιέφερε η κρίση τους, ευνοϊκή ή απορριπτική, ώστε σήμερα να έχω τη δύναμη να περιφρονώ το χυδαιολόγιο απ’ τον υπόκοσμο κι απ’ τα ανυπόληπτα άτομα. Ομολογώ πως, τότε θα ντρεπόμουνα πολύ σα βγαίναν οι βρωμερές φυλλάδες τους να με παινέψουν. Μα κάποια ντροπή νομίζω πως πρέπει να μένει σ’ όσους διαβάζουν τις βρωμιές αναρτημένες στα περίπτερα δίχως ν’ αγανακτούνε έμπρακτα. Κι όχι για να υπερασπισθούν εμένα – σας ορκίζομαι, δεν το’χω ανάγκη. Αλλά έτσι, για να υπερασπισθούνε στοιχειωδώς την έννοια της ανθρώπινης ευπρέπειας κι αξιοπρέπειας.
ΣΗΜ.: Κ.Ε.». Παρά την αρχή μας να μη φιλοξενούμε κείμενα που στρέφονται κατά άλλων εντύπων δημοσιεύουμε την παραπάνω επιστολή, γιατί προέρχεται από ένα κορυφαίο Έλληνα δημιουργό, με παγκόσμια ακτινοβολία. Με δυο παρατηρήσεις όμως:
1. Ο κ. Χατζηδάκις, πριν επιτεθεί κατά των εφημερίδων που υπαινίσσεται, έπρεπε για όσα απαράδεκτα, κατά την κρίση του, τους προσάπτει και να καταλογίζει ευθύνες στον τύπο (την τέταρτη άτυπη εξουσία) και στο λαό που δεν αντιδρούν, θα έπρεπε να επικρίνει και καταγγείλει τις άλλες τρεις συνταγματικές εξουσίες, που είναι υπεύθυνες για ό,τι καλό ή κακό γίνεται σ’ αυτόν τον τόπο: Την εκτελεστική (κυβέρνηση), την νομοθετική (Βουλή και κόμματα) και τη δικαστική, που δίνουν τον τόνο για την συμπεριφορά του τύπου και των πολιτών και είναι αρμόδιες να προστατεύουν τον πολίτη, είτε είναι διάσημος ή όχι. Προορισμός του τύπου είναι κατά κύριο λόγο να κρίνει και να ελέγχει τις τρεις συνταγματικές εξουσίες και όχι να αλληλοεξοντώνεται, προς μεγάλη ικανοποίηση αυτών που κυβερνούν. Όταν βλέπουμε το δέντρο και αγνοούμε το δάσος εθελοτυφλούμε.
2. Όταν ο κ. Χατζηδάκις χρησιμοποίησε το μικρόφωνο του σταθμού του δήμου Αθηναίων, για να επιτεθεί κατά συγκεκριμένης εφημερίδας διέπραττε το ίδιο αδίκημα που καταλογίζει σ’ αυτή την εφημερίδα: Έκανε μονόλογο, ερήμην του αντιπάλου του. Αυτά, με όλη την εκτίμηση προς το πρόσωπό του και το έργο του.