ΓΕΡΜΑΝΙΑ… ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ

ΠΑΛΛΑΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ – ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ AEJ/IFJ

Στις αρχές του περασμένου Χρόνου η γερμανική φαρμακευτική και χημική εταιρεία Bayer απέσυρε από την αγορά ένα από τα φάρμακα της κατά της χοληστερόλης.
Συνδεδεμένο με ένα άλλο φάρμακο, φέρεται να έχει προκαλέσει το θάνατο περισσότερων από 70 άτομα σε όλο τον κόσμο.
Η παρουσία του ονόματος αυτής της εταιρείας στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων ξύπνησε επώδυνες αναμνήσεις.
Στη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος, η Bayer, θυγατρική της χημικής κοινοπραξίας IG Farben προχώρησε πράγματι σε ιατρικά πειράματα σε κρατούμενους, τους οποίους προμηθευόταν κυρίως από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Βρήκαμε στο τεύχος του Φεβρουάριου 1947 του Patriote Résistant (ο Αντιστασιακός Πατριώτης) αποσπάσματα από πέντε επιστολές που απέστειλε ο οίκος Bayer στον διοικητή του στρατοπέδου του Άουσβιτς. Είχαν δημοσιευθεί σε ένα άρθρο που μιλούσε για μερικά από τα αδικήματα της γερμανικής βιομηχανίας κάτω από το ναζισμό  -ενώ γινόταν η δίκη της στο δικαστήριο της Νυρεμβέργης.
Τα γράμματα, που βρέθηκαν κατά την απελευθέρωση του Άουσβιτς από τον Κόκκινο Στρατό, φέρουν ημερομηνίες Απρίλιος – Μάιος 1943. Απαλλάσσονται από κάθε  σχολιασμό.

Πρώτο γράμμα :
«Για να τεστάρουμε ένα υπνωτικό φάρμακο, θα ήταν δυνατόν να μας διαθέσετε μερικές γυναίκες; και κάτω από ποιες συνθήκες; όλες οι διατυπώσεις για τη μεταφορά αυτών των γυναικών θα γίνουν από εμάς».

Δεύτερο γράμμα :
«Σας ενημερώνουμε ότι παραλάβαμε την γράμμα σας. Θεωρούμε υπερβολική την τιμή των 200 μάρκων, προσφέρουμε 170 μάρκα ανά υποκείμενο, θα χρειαστούμε 150 γυναίκες».

Τρίτο γράμμα :
«Εντάξει για την τιμή που συμφωνήθηκε. Επομένως, σας παρακαλούμε να προετοιμάσετε μια παρτίδα 150 υγιών γυναικών τις οποίες θα κανονίσουμε να συλλέξουμε στο εγγύς μέλλον».

Τέταρτο γράμμα :
«Λάβαμε τη παρτίδα των 150 γυναικών. Η επιλογή σας είναι ικανοποιητική παρότι οι υποκείμενοι είναι πολύ αδύνατοι και αδύναμοι. Θα σας κρατάμε ενήμερους για τα αποτελέσματα των πειραμάτων».

Πέμπτο γράμμα:
«Τα πειράματα απέτυχαν. Οι υποκείμενοι πέθαναν. Θα σας γράψουμε σύντομα να σας ζητήσουμε να προετοιμάσετε μια άλλη παρτίδα».

Η IG Farben παρείχε στους Ναζί το Zyklon B που χρησιμοποιούταν στους θαλάμους αερίων και χρησιμοποιούσε μαζικά εργατικό δυναμικό από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης στα εργοστάσια της. Καταδικασμένη για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στη Νυρεμβέργη και μετά σε υποχρεωτική διάλυση, η IG Farben εξακολουθεί σήμερα να έχει νομικό καθεστώς, παρά τη διάλυση της μεταξύ των εταιρειών Bayer, BASF και Hochst

Παιδιά – πειραματόζωα σε ιδρύματα της Γερμανίας
Επί δυο δεκαετίες και πλέον, από το 1950 μέχρι το 1975, οι αρχές στη Γερμανία χρησιμοποιούσαν παιδιά, τρόφιμους σε ψυχιατρεία και ιδρύματα, για τη δοκιμή νέων φαρμάκων, χωρίς τη συγκατάθεση τη δική τους και των κηδεμόνων τους.
Πρόκειται για χιλιάδες ανηλίκους που αναγκάστηκαν να παίρνουν πειραματικά σκευάσματα και να υποβάλλονται σε επώδυνες επεμβάσεις χωρίς τη συναίνεση τους, σύμφωνα με έρευνα της ειδικής στη φαρμακολογία, Σίλβια Βάγκνερ.
Τα παιδιά δεν γνώριζαν τι τους συμβαίνει και δεν είχαν ενημερωθεί οι κηδεμόνες τους.
Η Βάγκνερ άρχισε να ερευνά το θέμα για την διατριβή της και το περίεργο είναι ότι δεν χρειάστηκε να αναζητήσει απόρρητα στοιχεία δεδομένου ότι αποτελέσματα από αυτές τις φαρμακευτικές «δοκιμές» είχαν δημοσιευτεί ήδη σε ιατρικές επιθεωρήσεις, όπου αναφέρονταν ότι τα εν λόγω φάρμακα είχαν δοκιμαστεί σε παιδιά.
«Αυτοί οι άνθρωποι προφανώς δεν καταλάβαιναν ότι αυτό που κάνουν είναι λάθος», είπε η Βάγκνερ στη Deutsche Welle. «Αλλιώς δεν θα είχαν δημοσιοποιήσει με αυτό τον τρόπο τα αποτελέσματα των δοκιμών τους».
Στο ψυχιατρείο
Ο εγκλεισμός παιδιών στα ιδρύματα ήταν συνηθισμένος στην μεταπολεμική Γερμανία. Όχι μόνο των ορφανών, αλλά και παιδιών των οποίων οι γονείς δεν είχαν τον χρόνο ή τα χρήματα να τα μεγαλώσουν.
Συχνά επίσης ο λόγος του εγκλεισμού ήταν ότι θεωρούνταν «δύσκολα» παιδιά.
Στην σεμνότυφη μεταπολεμική Γερμανία για παράδειγμα η σεξουαλική δραστηριότητα στη διάρκεια της εφηβείας  ή σχέσεις που δεν ενέκριναν οι γονείς μπορούσαν να οδηγήσουν σε εγκλεισμό του ανηλίκου όχι μόνο σε ίδρυμα, αλλά και σε ψυχιατρείο.
Είναι πολλές οι αναφορές για κακομεταχείριση, χρήση βίας ή σεξουαλική κακοποίηση σε αυτές τις εγκαταστάσεις.
Η δοκιμή πειραματικών φαρμάκων είναι ένα ακόμα στοιχείο σε αυτή τη λίστα του τρόμου.
Μεταξύ των ιδρυμάτων που χρησιμοποίησαν τα παιδιά σαν πειραματόζωα είναι και ένα στη πόλη Viersen της δυτικής Γερμανίας, που βρίσκεται υπό την επίβλεψη της αρμόδια αρχής του κρατιδίου (Landschaftsverband Rheinland, ή LVR).
Εκπρόσωπος της είναι ότι όλοι οι αρμόδιοι συμφωνούν ότι «όσοι βρέθηκαν σε αυτά τα ιδρύματα όταν ήταν παιδιά αξίζουν τη δικαίωση»

Ψυχοφάρμακα
Μέχρι τώρα η Βάγκνερ έχει εντοπίσει 50 τεκμηριωμένους κύκλους δοκιμών. Ένας από αυτούς τους κύκλους ήταν παραγγελία του υπουργείου Υγείας: έκαναν σε περισσότερα από 50 παιδιά σε ίδρυμα του Ντίσελντορφ ένεση με πειραματικό εμβόλιο για ευλογιά που τελικώς προκάλεσε βλάβη στον μυελό των οστών.
Μεταξύ των γιατρών και του προσωπικού που ήταν τότε επικεφαλής των δοκιμών ήταν πρώην υψηλόβαθμοι Ναζί αξιωματούχοι.
Μεταξύ άλλων φαρμάκων που δοκιμάστηκαν ήταν ορισμένα για την αναστολή της σεξουαλικής επιθυμίας και  νευροληπτικά σκευάσματα για ψυχωτικές συμπεριφορές. Αλλά οι ασθένειες που υποτίθεται ότι θα βοηθούσαν αυτά τα φάρμακα να θεραπευτούν, όπως η σχιζοφρένεια, σπάνια εμφανίζονται σε ανηλίκους, λέει η Βάγκνερ, που πιστεύει ότι το βασικός στόχος αυτών των δοκιμών ή να διαπιστωθεί εάν αυτά τα σκευάσματα μπορούν να λειτουργήσουν ως ηρεμιστικά.
Κανείς δεν «εξοργίστηκε»
Όπως είπε η Heidi Dettinger, πρόεδρος της οργάνωσης ατόμων που είχαν μεγαλώσει σε ιδρύματα όταν ήταν παιδιά, αυτό που σοκάρει δεν είναι τόσο το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκαν ως πειραματόζωα ανήλικοι, αλλά το πόσο λεπτομερώς καταγεγραμμένες είναι αυτές οι δοκιμές και κανένας τότε δεν διαμαρτυρήθηκε γι αυτή την πρακτική».
«Εξ όσων γνωρίζω δεν υπήρχαν αντιδράσεις την δεκαετία του ’50 και του ’60» είπε η Βάγκνερ. «Πραγματικά με εξέπληξε το γεγονός ότι οι δοκιμές σε ανθρώπους συνεχιζόταν με αυτό τον τρόπο μετά το 1945. Εξ άλλου τότε όλοι οι Ναζί γιατροί είχαν καταδικαστεί γι αυτές τις πρακτικές στις δίκες της Νυρεμβέργης…»

Σοβαρές μακροπρόθεσμες συνέπειες
Ακριβώς γι αυτό τον λόγο – για να μην επαναληφθούν εγκλήματα σαν αυτά των Ναζί- είχαν υιοθετηθεί αυστηρές οδηγίες που κάνουν σαφές ότι φάρμακα μπορεί να δοκιμάζονται σε ανθρώπους μόνο όταν υπάρχει η σύμφωνη γνώμη τους.
Για τα παιδιά δε οι κανόνες είναι ακόμα πιο αυστηροί. Μπορούν να συμμετάσχουν σε δοκιμές μόνο εάν τα οφέλη γι αυτά είναι μεγαλύτερα από τους κινδύνους.
Τα παιδιά των ιδρυμάτων στην μεταπολεμική Γερμανία- σχολιάζει η Deutsche Welle- ποτέ δεν συμφώνησαν να καταπιούν χάπια ή να βασανίζονται με τις βελόνες των ενέσεων. Και σήμερα, ως ενήλικες υποφέρουν από τις συνέπειες.
Η Βάγκνερ λέει ότι μερικά από τα σκευάσματα που ήραν ως παιδιά είχαν μακροπρόθεσμες συνέπειες, όπως διαβήτη και αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού. Εκτός βέβαια από το γεγονός ότι τα φάρμακα αυτά σε ορισμένες περιπτώσεις εμπόδισε την ανάπτυξη του εγκεφάλου των παιδιών.
Η φαρμακοβιομηχανία πρέπει να καταβάλει αποζημιώσεις σε αυτούς που υπέφεραν και υποφέρουν, λέει η Dettinger. Μια απλή «συγνώμη» δεν φτάνει.