ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ… ΓΙΑ ΤΟ ΣΤΡΑΤΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ
Παλλάς Βαγγέλης, ∆ηµοσιογράφος – Ερευνητής – Αναλυτής IFJ / SPJ
Ο λόγος για τη DARPA (Defense Advanced Research Project Agency) του αμερικάνικου υπουργείου αμύνης. Η υπηρεσία αυτή ιδρύθηκε το 1958 επί προεδρίας Αιζενχάουερ, στα πλαίσια του τεχνολογικού ανταγωνισμού με την σοβιετική ένωση και υπό το βάρος της επιτυχημένης εκτόξευσης του σοβιετικού πυραύλου Sputnic στο διάστημα. Η DARPA από τότε έχει γράψει μεγάλη ιστορία στην τεχνολογία αιχμής όσον αφορά την πολεμική βιομηχανία και πολλοί θεωρούν ότι σε αυτή οφείλεται η ανάπτυξη του internet, τα «αόρατα» μαχητικά Steaιth, το σύστημα δορυφορικού εντοπισμού GPS και άλλα γνωστά επιτεύγματα.
Η DARPA έχει χρηματοδοτήσει ερευνητικά προγράμματα πανεπιστημίων από όλο τον κόσμο, αλλά και κάθε είδους ιδιωτικά ή δημόσια ερευνητικά κέντρα. Είναι αλήθεια βέβαια ότι τις τελευταίες δεκαετίες οι χρηματοδοτήσεις γέρνουν όλο και περισσότερο προς το «σύμπλεγμα της ασφάλειας», αλλά ειδικά τώρα, εν μέσω οικονομικής κρίσης, ο ρόλος του στρατού φαίνεται να αποκτάει ακόμα πιο κεντρικό ρόλο. Όπως περιγράφει η καθεστωτική καθημερινή, η DARPA λειτουργεί σαν ένα επενδυτικό fund μεγάλου ρίσκου. Δηλαδή είναι σε θέση να χρηματοδοτεί project αμφίβολης απόδοσης, που αν όμως “πιάσουν” θα επιφέρουν πολλαπλά έσοδα. Φυσικά τέτοιες ευκαιρίες σπανίζουν στις μέρες μας και απ’ ότι φαίνεται οι ερευνητές δεν πολύ νοιάζονται να βουτήξουν τα χέρια τους στο αίμα, αρκεί να κάνουν το όνειρό (της δουλειάς) τους πραγματικότητα.
Το τελευταίο μεγάλο βήμα της DARPA είναι η στροφή της προς το crowdsourcing. Με αυτό τον τρόπο, το υπουργείο αμύνης ξεπερνώντας κάθε ταμπού περί μυστικότητας (τουλάχιστον σε ένα κομμάτι των ερευνών του) ανοίγει τις πόρτες του στην φθηνή -πλην άφθονη- εργασία που του προσφέρεται, ανεξαρτήτως χώρας ή εθνικότητας.
Η πρώτη απόπειρα υλοποίησης σχεδίου της DARPA μέσω crowdsourcing έγινε το 2011 όταν 3.500 άτομα από 140 διαφορετικές ομάδες είχαν συμμετάσχει στο διαγωνισμό για την κατασκευή ενός μικρού, φορητού και οικονομικά προσιτού τηλεκατευθυνόμενου κατασκοπευτικού αεροπλάνου που θα μεταφέρεται και θα εξαπολύεται στρν αέρα από μαχητικά αεροσκάφη. Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου αυτής φαίνονται χαρακτηριστικά στην περίπτωση του θωρακισμένου οχήματος FANG, όπου ο σχεδιασμός σπάει προς τα κάτω στα διάφορα τμήματα του οχήματος, όπως το σύστημα μετάδοσης κίνησης, το ηλεκτρικό σύστημα, τα ηλεκτρονικά ή η θωράκιση και μπορεί να δουλευτεί ταυτόχρονα από σχεδόν 20.000 άτομα! Η εργασία όλων αυτών των ανθρώπων συγκεντρώνεται, συνδυάζεται και επαληθεύεται σε εικονική προσομοίωση στον υπολογιστή.
Το παράδειγμα της DARPA είναι χαρακτηριστικό, για το πώς όλο και μεγαλύτερα τμήματα της κοινωνίας εμπλέκονται και φανερά πλέον με την πολεμική Βιομηχανία. Γιατί είναι ένα πράγμα να μην θεωρείται επικριτέα η υπαγωγή της έρευνας (ακόμα και δημόσιων πανεπιστημίων) στις ανάγκες του στρατού (ειδικά σε έναν στρατό που τα παραδείγματα της “δουλειάς” του περισσεύουν). Όμως είναι ακόμα χειρότερο να υπάρχει ένα τόσο μεγάλο κομμάτι των κοινωνιών που στηρίζει την ύπαρξή του ακριβώς σε τέτοιες μηχανές θανάτου.
