Διεθνής έκθεση: Υπό απειλή η Δημοκρατία παγκοσμίως

EURACTIV.com with Reuters | Μεταφρασμένο από Μαριάνθη Πελεκανάκη

Οι μισές από τις χώρες του κόσμου υφίστανται δημοκρατική παρακμή, κι αυτό μπορεί να σημαίνει από νοθευμένες εκλογές έως και περιορισμό των δικαιωμάτων, δήλωσε την Πέμπτη (2 Νοεμβρίου) το Διεθνές Ινστιτούτο για τη Δημοκρατία και την Εκλογική Βοήθεια (IDEA).

Στην ετήσια έκθεσή της, το διεθνές παρατηρητήριο, με έδρα την Στοκχόλμη, δήλωσε ότι το 2022 ήταν το έκτο συνεχές έτος κατά το οποίο οι χώρες με καθαρή πτώση ξεπερνούσαν εκείνες με καθαρή πρόοδο, η μεγαλύτερη συνεχής πτώση από την έναρξη της καταγραφής αυτής το 1975.

«Εν ολίγοις, η δημοκρατία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα, να παραμένει στάσιμη στην καλύτερη περίπτωση και να μειώνεται σε πολλά μέρη», δήλωσε στην έκθεση ο γενικός γραμματέας της IDEA Kevin Casas-Zamora.

Το εν λόγω think tank ανέφερε ότι η επιδείνωση των δημοκρατικών κιγκλιδωμάτων προστασίας, όπως οι εκλογές, τα κοινοβούλια και τα ανεξάρτητα δικαστήρια, οδήγησε σε προβλήματα στη διασφάλιση του κράτους δικαίου και στη λογοδοσία των πολιτικών.

«Βέβαια, παρά το ότι πολλοί από τους επίσημους θεσμούς μας, όπως τα νομοθετικά σώματα, όλο και χάνουν την ισχύ τους, υπάρχει ελπίδα αυτοί οι πιο άτυποι έλεγχοι από τους δημοσιογράφους προς τους διοργανωτές των εκλογών και τους επιτρόπους κατά της διαφθοράς, μπορούν να καταπολεμήσουν με επιτυχία τις αυταρχικές και λαϊκιστικές τάσεις», είπε.

Η IDEA δήλωσε ότι η πτώση θα πρέπει να εξεταστεί σε συνδυασμό με την κρίση του κόστους ζωής, την κλιματική αλλαγή και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, η οποία αποτέλεσε τεράστια πρόκληση για πολλούς εκλεγμένους ηγέτες.

Να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι η IDEA βασίζει τους δείκτες της Παγκόσμιας Κατάστασης της Δημοκρατίας σε περισσότερες από 100 μεταβλητές και χρησιμοποιεί τέσσερις κύριες κατηγορίες – Εκπροσώπηση, Δικαιώματα, Κράτος Δικαίου και Συμμετοχή – για την κατηγοριοποίηση των επιδόσεων.

Επιπλέον, η εν λόγω δεξαμενή σκέψης δήλωσε ότι η Ευρώπη παραμένει η περιοχή με τις υψηλότερες επιδόσεις παγκοσμίως, αλλά υπήρξε σημαντική μείωση σε συγκεκριμένους δείκτες δημοκρατικών επιδόσεων σε πολλές καθιερωμένες δημοκρατίες, όπως η Αυστρία, η Ουγγαρία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Πορτογαλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Είπε επίσης ότι το Αζερμπαϊτζάν, η Λευκορωσία, η Ρωσία και η Τουρκία είχαν απομακρυνθεί από την υπόλοιπη Ευρώπη, έχοντας επιδόσεις πολύ χαμηλότερες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο στους περισσότερους δείκτες δημοκρατίας.

Από την άλλη, σύμφωνα με την έρευνα, οι περισσότερες χώρες στην Αμερική είχαν καταφέρει να διεξαγάγουν αξιόπιστες εκλογές και συνέχισαν να έχουν μεσαίες επιδόσεις σε όλες τις κατηγορίες της δημοκρατίας, αν και κράτη όπως το Ελ Σαλβαδόρ και η Γουατεμάλα είχαν βιώσει πρόσφατα ραγδαίες πτώσεις στις επιδόσεις τους.

Ωστόσο, υπήρχαν ορισμένα πράσινα σημεία, με εκπληκτικά υψηλά ποσοστά πολιτικής συμμετοχής και μειούμενα επίπεδα διαφθοράς, ιδίως στην Αφρική.