Αττική Οδός: «Mε το δεξί» στην «εποχή» της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Τι παίρνουν οι… πρώην
Γιώργος Παπακωνσταντίνου
Στο ανοδικό τέμπο που είχε «γράψει» τα τελευταία χρόνια υπό τον παλιό παραχωρησιούχο (ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – ΑΒΑΞ), συνεχίζει τη «χρυσή» υποδομή της (νέας) Αττικής Οδού και υπό την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, που θυμίζουμε ότι ανέλαβε (για 25 έτη) τη σύμβαση παραχώρησης για τη λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση της υποδομής μόλις προ μηνός, στις 6 Οκτωβρίου. Ειδικότερα, μέσα στον πρώτο μήνα λειτουργία του οδικού άξονα από τον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η μέση ημερήσια κυκλοφορία κατά τις εργάσιμες ημέρες ήταν κοντά στις 310.000, ενώ για τα Σαββατοκύριακα στις 230.000. Συνολικά, τον Οκτώβριο 2024, η Αττική Οδός είχε άνω των 9 εκατ. διελεύσεων, με αύξηση σε σχέση με τον Οκτώβριο 2023 της τάξεως του 6,8%.
Το τμήμα με τον υψηλότερο κυκλοφοριακό φόρτο είναι από τη Μεταμόρφωση έως την Κηφισίας. Σε σχέση με τις ώρες αιχμής στον οδικό άξονα, όπως τουλάχιστον καταγράφηκαν μέσα στον μήνα που πέρασε. Ειδικότερα, οι ώρες με το υψηλότερο επίπεδο κυκλοφορίας στην Αττική Οδό είναι το πρωί 8 – 9 π.μ., ενώ ευρύτερα η πρωινή αιχμή προκύπτει στο διάστημα 7-10 π.μ., ενώ το απόγευμα στο διάστημα 5 – 6 μ.μ. (η απογευματινή αιχμή προκύπτει γενικότερα στο διάστημα 3 – 7μ .μ.). Επίσης, η Παρασκευή είναι πάντα η ημέρα με τον υψηλότερο αριθμό συνολικών διελεύσεων (εισόδων) στην Αττική Οδό.
Υπενθυμίζεται ότι βάσει της σύμβασης παραχώρησης, ο νέος operator έχει δικαίωμα αναπροσαρμογής της τιμής των διοδίων (πέραν της ετήσιας λόγω πληθωρισμού) αναλόγως της κίνησης και των κυκλοφοριακών φόρτων σε συγκεκριμένα σημεία του οδικού άξονα. Με βάση τη νέα σύμβαση, μετά τα πέντε χρόνια από την έναρξη της παραχώρησης, ο ανάδοχος μπορεί να προτείνει την καθιέρωση διαφοροποιημένου διοδίου, ανά χρονικά διαστήματα εντός της ημέρας (ώρες αιχμής και μη, ή ανά ημέρες πχ. καθημερινές, Σαββατοκύριακα ή αργίες) ή ακόμα και ανά σταθμούς διοδίων. Στην περίπτωση αυτή δεν θα μπορεί το μέσο ωριαίο τέλος διοδίου να υπερβαίνει το βασικό διόδιο, ενώ κατά τις ώρες αιχμής το τέλος διοδίου δεν θα πρέπει να ξεπεράσει το 30% του βασικού τέλους διοδίου. Η διαφοροποίηση, μετά την πρώτη 5ετία, θα προκύψει εφόσον π.χ. για μια ορισμένη περίοδο, σε συγκεκριμένα τμήματά της, η μέση ωριαία ταχύτητα στην Αττική Οδό μειωθεί κάτω από 45 χλμ. ανά ώρα για 30 ημέρες εντός περιόδου έξι συνεχόμενων μηνών, της θερινής περιόδου (15/6-31/8) μη συμπεριλαμβανομένης, σε τουλάχιστον τρία από τα τέσσερα κατωτέρω τμήματα του Αυτοκινητοδρόμου, μεταξύ ανισόπεδων κόμβων: Δουκίσσης Πλακεντίας – Αθηνών – Λαμίας, Παπάγου – Αγίας Παρασκευής, Φυλής – Αθηνών – Λαμίας, Λεονταρίου – Δουκίσσης Πλακεντίας. Η πρόταση θα πρέπει να εγκριθεί από το δημόσιο, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του ανεξάρτητου μηχανικού, καθώς και να ενημερωθεί σχετικά η DGMove.
Επίσης, ως γνωστόν, μπορεί στην πορεία, σε συγκεκριμένα σημεία του οδικού άξονα, να αυξηθούν οι λωρίδες κυκλοφορίας.
Προμέρισμα στους «παλιούς», τα μεγέθη 9μηνου
Μια και ο λόγος για την Αττική Οδό, αποφασίστηκε η διανομή προσωρινού μερίσματος (με αναφορά το εννεάμηνο του 2024), ύψους 40 εκατ. ευρώ, που θα πάει στα ταμεία των μέχρι πρότινος παραχωρησιούχων ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις (ΕΛΛΑΚΤΩΡ) και ΑΒΑΞ (έναντι περίπου 35 εκατ. πέρυσι στο ίδιο διάστημα, ενώ συνολικά το 2023 το μέρισμα ανήλθε σε 82 εκατ. ευρώ). Στο 9μηνο 2024, τα καθαρά κέρδη της περιόδου ανήλθαν σε 80,232 εκατ. ευρώ, με τον κύκλο εργασιών να φτάνει σε 171,178 εκατ. ευρώ και τα κέρδη προ φόρων σε 102,82 εκατ. ευρώ. Τα EBITDA ανήλθαν σε 129,819 εκατ. ευρώ, το σύνολο ιδίων κεφαλαίων σε 208,395 εκατ. ευρώ, τα ταμειακά διαθέσιμα σε 101,784 εκατ. ευρώ, οι λειτουργικές ταμειακές ροές σε 75,84 εκατ. ευρώ, οι υποχρεώσεις σε 64,6 εκατ. ευρώ (δανειακές μόλις 1,2 εκατ.).
Όπως πρόσφατα είχε αναφέρει το insider.gr, σε επίπεδο 9μήνου 2024, τα έσοδα (χωρίς ΦΠΑ τα νούμερα) εμφανίζονταν αυξημένα κατά περίπου 8% σε σχέση με το ίδιο διάστημα το 2023. Ειδικότερα, φέρονταν να ξεπερνούν τα 170 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) έναντι περίπου 158 εκατ. ευρώ το 2023. Πολλαπλάσια ήταν η άνοδος των εσόδων σε σχέση με το 2019 (+18% με +19% περίπου). Η μέση ημερήσια κυκλοφορία οχημάτων σε επίπεδο συνολικά 9μήνου φέρονταν το 2024 να ξεπερνούσε τις 270-271 χιλιάδες, έναντι 257 χιλ. το 2023, άρα έχουμε άνοδο περίπου στο 5,5%. Σε σχέση με το 2019 (Pro Covid period) η ενίσχυση κυκλοφορίας προσέγγισε, πάντα κατά πληροφορίες, το 16%.
Η Νέα Αττική Οδός
Όπως έχει ανακοινώσει ήδη η «Νέα Αττική Οδός», υπό τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, από την Κυριακή, 6 Οκτωβρίου 2024, οι τιμές των διοδίων διαμορφώθηκαν ως ακολούθως:
• 1,25 ευρώ για τα μοτοποδήλατα
• 2,50 ευρώ για τα ΙΧ (κατηγορίες 2, 3 και 4)
• 6,25 ευρώ για τα μικρά και μεσαία φορτηγά (κατηγορία 5)
• 10,00 ευρώ για τα μεγάλα φορτηγά (κατηγορία 6).
Στελέχη του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αναφέρουν ότι πρόκειται για ένα έργο χαμηλού ρίσκου και σταθερών αποδόσεων, με ιδιαίτερη ανθεκτικότητα, όπως απέδειξε η απόδοσή του τόσο κατά την οικονομική κρίση όσο και κατά την πρόσφατη πανδημία, που υπό τη διαχείριση της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ μπορεί να αποφέρει κατά μέσο όρο EBITDA άνω των 300 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, για τα 25 χρόνια της σύμβασης, και μερίσματα 6 δις ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι μέσα στον Οκτώβριο εισήλθε στη Νέα Αττική Οδό το family office της κας Μαριάννας Λάτση, δίνοντας περίπου 77 εκατ. ευρώ για το 10% του asset (με υπερτίμημα 15% έναντι της ίδιας επένδυσης της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ). Πρόκειται για μία υποδομή ως με υψηλό IRR, το οποίο είχε προσελκύσει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον εξαρχής, με τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ εδώ και μήνες, από την αρχή της χρονιάς όταν και φαίνονταν ότι ο ορίζοντας είναι καθαρός (πέρασε από ΣτΕ κ.α.), να δηλώνει ανοιχτή σε ενδιαφερόμενους για διάθεση ποσοστού.
Επιπλέον, στο πλαίσιο των κατασκευών για την εύρυθμη λειτουργία της Αττικής Οδού προβλέπονται μια σειρά από έργα που θα εκτελέσει ο παραχωρησιούχος. Εφόσον ζητηθεί από το Δημόσιο εντός πέντε ετών από την ημερομηνία έναρξης παραχώρησης θα γίνει κατασκευή αναστροφών στον ανισόπεδο κόμβο Λεονταρίου για τον περιορισμό του κυκλοφοριακού προβλήματος στην απόληξη του κλάδου της δυτικής περιφερειακής λεωφόρο Υμηττού στον ανισόπεδο κλάδο Δουκίσσης Πλακεντίας. Επίσης, προβλέπεται η δυνατότητα σύνδεσης του κλάδου Ραφήνας προς τον αερολιμένα των Σπάτων αλλά και η κατασκευή εξόδου διαφυγής πεζών στη σήραγγα Βριλησσίων μήκους μεγαλύτερης των 500 μέτρων καθώς και συνοδές ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις. Συνολικά κατά τη διάρκεια της παραχώρησης, ο νέος Παραχωρησιούχος θα υλοποιήσει επενδύσεις και δαπάνες αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού του δρόμου εκτιμώμενου ύψους 380 εκατ. ευρώ.
Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, πέραν της καταβολής του εφάπαξ οικονομικού τιμήματος των 3,37 δισ. ευρώ που ήδη έγινε, θα αποδίδει Ετήσια Αμοιβή Παραχώρησης, που θα ανέλθει τελικά σε 9,3% των συνολικών πάσης φύσεως εσόδων από την εκμετάλλευση της Αττικής Οδού. Υπενθυμίζεται ότι στη σύμβαση παραχώρησης προβλεπόταν Ετήσια Αμοιβή Παραχώρησης ύψους 7,5% επί των πάσης φύσεων εσόδων με τη δυνατότητα αναπροσαρμογής ανάλογα με το ύψος των επιτοκίων κατά την ημέρα έναρξης της παραχώρησης. Ωστόσο, το ποσοστό αυξήθηκε.