Από τα πέτρινα στα υποδουλωμένα χρόνια
Μπορεί ο εκλογικός χάρτης της Ελλάδας να βάφτηκε γαλάζιος, όμως η νέα Δεξιά είναι πολύχρωμη. Δεν περιορίζεται στο «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια», αλλά εκφράζει το δόγμα «να κοιτάς την πάρτη σου». Δεν ζούμε στα «πέτρινα χρόνια», αλλά στα χρεωμένα, τα φοβισμένα, τα ναρκοθετημένα χρόνια.
Να πώς σχολίασε το εκλογικό αποτέλεσμα γελώντας ειρωνικά η Βιβή, υπάλληλος σε ένα κεντρικό περίπτερο, η οποία καθημερινά έρχεται σε επαφή με εκατοντάδες ανθρώπους: «Στο Μονακό ζούμε! Δεν ζούμε στην Ελλάδα». Δύο χαμηλοί μισθοί στο σπίτι της Βιβής, αλλά και δύο έφηβοι γιοι με τα φροντιστήριά τους, κι έτσι το οικογενειακό ταμείο στερεύει περίπου την ημερομηνία των φετινών εκλογών, γύρω στις 18 ή τις 20 του μήνα.
Οι παλιές διαχωριστικές γραμμές μοιάζουν να έχουν μετατοπιστεί. Σήμερα ο ψηφοφόρος της Δεξιάς δεν αυτοπροσδιορίζεται ως «δεξιός», όπως ο πατέρας ή ο παππούς του: είναι αυτός που θέλει «σταθερότητα», που θέλει να ξέρει με ποια κυβερνητική πολιτική έχει να κάνει. Σήμερα οι διαχωριστικές γραμμές δεν έχουν τον παραδοσιακό ιδεολογικό χαρακτήρα τους, αλλά χαράσσονται στο σκληρό πεδίο της επιβίωσης — συχνά με «συμπαθητική μελάνη» και με αόρατο σκηνοθέτη τον φόβο. Και ο φόβος υπαγορεύει τη συμπόρευση με τους ισχυρούς ή με αυτόν που έχει την εύνοια των ισχυρών μέσα κι έξω από την Ελλάδα. Έξω από την ομπρέλα του κεφαλαίου, των επενδυτών, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και της Αμερικής παραμονεύουν τα χειρότερα, ίσως να σκέφτονται.
Μπορεί ο εκλογικός χάρτης της Ελλάδας να βάφτηκε γαλάζιος, όμως η νέα Δεξιά είναι πολύχρωμη. Δεν καταφεύγει στα εμφυλιοπολεμικά συνθήματα, στον κλασικό αντικομμουνισμό, δεν περιορίζεται στο τρίπτυχο «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια», αλλά εκφράζει το δόγμα «να κοιτάς την πάρτη σου» και «ο σώζων εαυτόν σωθήτω». Δεν ζούμε στα «πέτρινα χρόνια», αλλά στα χρεωμένα, τα φοβισμένα, τα ναρκοθετημένα χρόνια. Στα χρόνια της αρπακτικότητας και του ανταγωνισμού.
Οι νικητές των φετινών εκλογών είναι γνωστοί. Δεν είναι μόνο ο Κυριάκος Μητσοτάκης και το κόμμα του. Σ’ αυτές τις εκλογές νίκησε το «καλάθι του νοικοκυριού», νίκησαν ο φράχτης του Έβρου και τα ύπουλα pushbacks, νίκησαν οι παράνομες υποκλοπές, νίκησαν τα funds και οι πλειστηριασμοί, νίκησαν ο Γεωργιάδης, ο Βορίδης και η κυρία Κεραμέως, νίκησε η Αθηναϊκή Ριβιέρα με τον ουρανοξύστη και το καζίνο της, νίκησαν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, νίκησε το σιδηρόφραχτο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης (αλλιώς «Σούδα του Βορρά»), νίκησαν οι ιδιωτικοποιήσεις και οι στρατιωτικοί εξοπλισμοί, τα Ραφάλ και οι φρεγάτες, νίκησαν τα δακρυγόνα και τα ΜΑΤ, νίκησαν ο «εξευγενισμός» περιοχών κατοικίας και η κερδοσκοπία του real estate. Νίκησε και η βαρελίσια φέτα που η τιμή της έγινε διψήφια, όπως το εκλογικό ποσοστό του ΠΑΣΟΚ (και με ισχυρή τάση ανόδου, τουλάχιστον η φέτα). Νίκησε και η επιχωματωμένη Πολιτεία του Πλάτωνα. Νίκησε ο φόβος, νίκησε και η αμνησία ή η επιλεκτική μνήμη.
Ο μεγάλος ηττημένος δεν είναι μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ ή ο Αλέξης Τσίπρας προσωπικά: η συλλογική ελπίδα, η προσδοκία ενός καλύτερου αύριο έχει ηττηθεί εδώ και πολύ καιρό. Παράξενα, διπλά ηττημένοι είναι οι νεκροί των Τεμπών: όχι μόνο γιατί έχασαν τη ζωή τους αλλά γιατί, μετά το πένθος και την οργή, παραδόθηκαν στη λήθη. Το ίδιο παράξενα ηττημένοι είναι όσοι έχασαν τη ζωή τους σε εργατικά ατυχήματα και που ο αριθμός τους παρουσιάζει ανατριχιαστική αύξηση. Το ίδιο και οι χιλιάδες άνθρωποι που υπέκυψαν στον κορονοϊό, ενώ θα μπορούσαν, με ένα άλλο δημόσιο σύστημα υγείας, να είχαν σωθεί.
Δεκαετίες τώρα, κάθε φορά που ανεβαίνουν τα δεξιά και τα ακροδεξιά κόμματα, μιλάμε για «συντηρητικοποίηση» της κοινωνίας. Μόνο που αυτή η συντηρητικοποίηση δεν εκφράζεται πάντοτε με τον ίδιο τρόπο. Σήμερα έχει προσλάβει νέα χαρακτηριστικά. Η συντηρητική νοοτροπία ή η δεξιά στροφή διαποτίζει όλους τους αρμούς της κοινωνίας. Οι προεκλογικά «αναποφάσιστοι» –ένας μεγάλος αριθμός σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις– δεν ανησυχούν για τον «μπαμπούλα» της Δεξιάς. Η έννοια της «κοινωνικής ευθύνης» συρρικνώνεται: κοινωνικά υπεύθυνος φαίνεται να είναι αυτός που μαζεύει σε ένα πλαστικό σακουλάκι τα κακάκια του σκύλου του όταν τον βγάζει βόλτα ή αυτός που δεν σπαταλά το ηλεκτρικό ρεύμα, που τοποθετεί τα ανακυκλώσιμα σκουπίδια του στους κατάλληλους κάδους, όπως κάνουν και στο Μονακό. Όχι αυτός που αγωνίζεται για τα εργατικά δικαιώματα και τις δημοκρατικές ελευθερίες, για τη δημόσια υγεία και παιδεία, που εναντιώνεται στον πόλεμο, τον ρατσισμό, την τσιμεντοποίηση της χώρας και της μνήμης.
Καμία νίκη, όπως και καμία ήττα, δεν κρατά για πάντα. Καινούργια λόγια, καινούργια τραγούδια, καινούργιοι άνεμοι αναπόφευκτα θα φυσήξουν πάνω από τον κάμπο του συντηρητικού θριάμβου. Άνεμοι απελευθερωτικοί ή άνεμοι που θα κουβαλούν αφρικανική ή και νατοϊκή πολεμική σκόνη; Τα αποτελέσματα των εκλογών δείχνουν, μεταξύ άλλων, ότι υπάρχει το φρόνημα, όπως και η καρδιά και το μυαλό, εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που «δεν βολεύονται με λιγότερο ουρανό».
Μαριάννα Τζιαντζή
πηγή: prin.gr