Αλβανία: Ο πρώτος γάμος ομόφυλου ζευγαριού με βάση άρθρο του Συντάγματος

Από Alice Taylor | EURACTIV | Μεταφρασμένο από Μαριάνθη Πελεκανάκη

Δύο Αλβανίδες έγιναν το πρώτο ζευγάρι στην ιστορία της χώρας που αμφισβήτησε τους νόμους για το γάμο βάσει ενός άρθρου του Συντάγματος, πραγματοποιώντας παράλληλα μια θρησκευτική τελετή γάμου, με τον πρέσβη της ΕΕ στην Αλβανία, Silvio Gonzato, να υποστηρίζει ότι η Αλβανία πρέπει να λάβει υπόψη της την ισότητα των πολιτών ενώπιον του νόμου.

Η Alba Ahmetaj και η Edlira Mara κατέθεσαν την Παρασκευή (17 Μαΐου) αίτηση για νόμιμο γάμο στο τοπικό γραφείο του δήμου τους. Ο αλβανικός οικογενειακός κώδικας ορίζει τον γάμο ως γάμο μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας. Ωστόσο, το άρθρο 53 του Συντάγματος ορίζει ότι «καθένας έχει το δικαίωμα να παντρεύεται και να δημιουργεί οικογένεια».

Η Mara υποστήριξε στον λογαριασμό της στο Facebook ότι ο οικογενειακός κώδικας παραβιάζει το Σύνταγμα, «κάνοντας διακρίσεις με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό και κατά παράβαση των συνταγματικών εγγυήσεων σε βάρος οποιουδήποτε άλλου ζευγαριού».

«Το αίτημά μας για την ανακοίνωση του γάμου μας συμβολίζει τον πρώτο κρίκο σε έναν μακρύ και δύσκολο, αλλά πάνω απ’ όλα δίκαιο αγώνα. Είμαστε αποφασισμένοι να ακολουθήσουμε τη νομική οδό και να σεβαστούμε τις διαδικασίες και τους θεσμούς της χώρας μας, αμφισβητώντας το διακριτικό περιεχόμενο του Οικογενειακού Κώδικα, για να επιδιώξουμε την αναγνώριση του δικαιώματός μας να παντρευτούμε, ισότιμα με κάθε άλλο ζευγάρι στην Αλβανία», έγραψε.

Η αίτηση θα εξεταστεί τώρα από το Ληξιαρχείο, το οποίο θα αποφασίσει εάν και πότε μπορεί να πραγματοποιηθεί ο γάμος.

Την Κυριακή, 19 Μαΐου, το ζευγάρι έλαβε μέρος σε θρησκευτικό γάμο στην ταράτσα του Δήμου Τιράνων, έδρα του δημάρχου Erion Veliaj.

Το ζευγάρι έγραψε ότι επέλεξε τη συγκεκριμένη τοποθεσία καθώς είναι «ένα δημόσιο περιβάλλον που είναι διαθέσιμο προς χρήση από τους φορολογούμενους της πόλης για διάφορες εκδηλώσεις. Θα παντρευτούμε ενώπιον του Θεού και παρουσία των καλύτερων φίλων μας».

Ωστόσο, το ζευγάρι δεν μπόρεσε να βρει έναν τοπικό ιερέα για να τους παντρέψει, οπότε κάλεσε δύο από το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίοι συμφώνησαν να ταξιδέψουν ειδικά για την περίσταση.

Το ζευγάρι ζήτησε από το κοινό να μην δει την κίνηση αυτή ως πρόκληση και αντίθετα να τη θεωρήσει ως μια εκδήλωση της αγάπης, της θέλησης και της δέσμευσής τους ύστερα από 15 χρόνια κοινού βίου.

Αγώνας για την εγγραφή των θυγατέρων

Εκτός από τον αγώνα τους να παντρευτούν νόμιμα, το ζευγάρι παλεύει επίσης να δηλώσει με το σωστό τρόπο τις δίδυμες κόρες του. Το ζευγάρι απέκτυσε τα δίδυμα πριν από περίπου τρία χρόνια μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης, ωστόσο δεν μπόρεσε να εγγράψει στις ληξιαρχικές αρχές του τόπου.

Καθώς ο αλβανικός νόμος αναγνωρίζει μόνο μητέρα και πατέρα, ο μόνος τρόπος για την εγγραφή των κοριτσιών θα ήταν να δηλωθεί τη Mara ως ανύπαντρη μητέρα.

Σε περίπτωση που ο νόμιμος γονέας πεθάνει ή αρρωστήσει σοβαρά, ο άλλος δεν θα είχε κανένα δικαίωμα επί των παιδιών, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να δοθούν για αναδοχή ή υιοθεσία.

Το ζευγάρι πήγε την κυβέρνηση στα δικαστήρια και έχασε την υπόθεση. Τελικά όμως κατέθεσε την υπόθεση στο Ανώτατο Δικαστήριο όπου και εκκρεμεί, ενώ οι μητέρες δηλώνουν έτοιμες να προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου, αν χρειαστεί.

Εξοργισμένη η αλβανική κοινωνία

Ωστόσο, η υπόθεση έχει προκαλέσει σημαντική διχόνοια στην αλβανική κοινωνία, η οποία θεωρεί σε μεγάλο βαθμό ότι ο γάμος υφίσταται μόνο μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας και απορρίπτει σημαντικά τις σχέσεις και τον γάμο μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου.

Μια πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη από το Euronews Albania διαπίστωσε ότι το 94,2% των ανθρώπων θα απέρριπτε ένα ΛΟΑΤΚΙ μέλος της οικογένειας, το 81,1% έναν δάσκαλο του παιδιού, το 63,8% έναν γείτονα και το 61% έναν συνάδελφο. Επιπλέον, το 86,3% του πληθυσμού δήλωσε ότι δεν είχε συναντήσει ποτέ μέλος της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.

Τα μέσα ενημέρωσης της χώρας δημοσίευσαν επίσης άρθρα που χαρακτήρισαν τον γάμο «σκάνδαλο» και επέκριναν τον Veliaj επειδή επέτρεψε να γίνει ο γάμος στις εγκαταστάσεις του δήμου. Ομοίως, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν κατακλυστεί από προσβλητικά και μισητά σχόλια κατά του ζευγαριού.

Το ζευγάρι έχει επίσης δεχθεί σοβαρές απειλές θανάτου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες το οδήγησαν να υποβάλει καταγγελίες στις τοπικές αστυνομικές δυνάμεις.

Όταν ρωτήθηκε αν η Αλβανία θα πρέπει να επιτρέψει τον γάμο μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου μετά τη δέσμευση του πρωθυπουργού του Κοσόβου, Albin Kurti, να τον νομιμοποιήσει, ο πρέσβης της ΕΕ στην Αλβανία, Silvio Gonzato, δήλωσε ότι δεν αποτελεί μέρος του κεκτημένου της ΕΕ.

Συνέχισε ότι τα κράτη μέλη έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις, αλλά «νομίζω ότι η θεμελιώδης αρχή είναι αυτή της μη διάκρισης. Έτσι, όλοι οι πολίτες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου».

«Υπάρχει σίγουρα πρόοδος που πρέπει να σημειωθεί προς αυτή την κατεύθυνση», δήλωσε.