ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
Γράφει: Ο Βαγγέλης Πάλλας Δημοσιογράφος – Ερευνητής – Αναλυτής AEJ/IFJ
Ο τουρισμός με τη σύγχρονη του μορφή αποτελεί ένα οικονομικό και κοινωνικό φαινόμενο. Η ποιότητα του τουριστικού προϊόντος αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα της τουριστικής ανάπτυξης η οποία σχετίζεται τόσο με την τουριστική υποδομή όσο και με τον περιβάλλοντα χώρο. Τα παραπάνω εξασφαλίζονται γενικότερα από το κράτος και ειδικότερα από την τοπική αυτοδιοίκηση. Βασικό κομμάτι ευθύνης της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι οι υποδομές τόσο σε κτιριακό επίπεδο όσο και στην παροχή υπηρεσιών για την προσέλκυση των τουριστών.
Ο τουρισμός, η ανάπτυξη του οποίου μετά το τέλος των εχθροπραξιών του Β' Παγκόσμιου Πολέμου έχει προσελκύσει ολοένα και περισσότερο το ενδιαφέρον τόσο των αναπτυγμένων χωρών, όσο και των αναπτυσσομένων, ένα κοινωνικοοικονομικό φαινόμενο με σημαντικές επιδράσεις στη ζωή του ανθρώπου και στις εθνικές οικονομίες των κρατών. Η αναπτυξιακή πορεία του τουρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο υπήρξε ομολογουμένως εντυπωσιακή, αφού από το 1997 αδιαφιλονίκητα γνωρίζεται πλέον ως η μεγαλύτερη βιομηχανία του κόσμου. Οι παράγοντες εκείνοι που συνέβαλαν σε αυτό ήταν κατά κύριο λόγο η αύξηση του εισοδήματος των ανθρώπων, ο περισσότερος ελεύθερος χρόνος στη διάθεση τους για διακοπές και ξεκούραση, η ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη στα μέσα μαζικής μεταφοράς και ιδιαίτερα στα αεροπλάνα και τέλος η απλούστευση των διατυπώσεων εισόδου-εξόδου στις χώρες υποδοχής και φιλοξενίας τουριστών.
Ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης στην τουριστική ανάπτυξη είναι ιδιαίτερα σημαντικός και καθοριστικός, τουρισμού είναι ο ναυτιλιακός - πολιτιστικός τουρισμός. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται αφενός μεν να δημιουργήσει όλες εκείνες τις απαιτούμενες υποδομές και να προσφέρει όλες εκείνες τις διευκολύνσεις, έτσι ώστε ένας προορισμός να καταστεί ελκυστικός για τον τουρίστα και αφετέρου δε, θα πρέπει να φροντίσει την εικόνα του Δήμου (προορισμού) έτσι ώστε όταν έρθει ο τουρίστας, να είναι ευχαριστημένος από τα απλά τα καθημερινά. Ο ορισμός του τουρισμού είτε σε διεθνικό είτε σε τοπικό επίπεδο, αναφέρεται σε μια σύντμηση ανθρώπων με διαφορετικές κοινωνικές και πολιτισμικές καταβολές, καθώς και σε μία εξέχουσα ανακατανομή και αναδιανομή εισοδήματος από τις κυρίως εύρωστες βιομηχανικά περιοχές με κατεύθυνση τις περιοχές εκείνες οι οποίες δεν χαρακτηρίζονται από βιομηχανική ανάπτυξη ή κάποιον άλλο παράγοντα δημιουργίας μεγάλης προστιθέμενης αξίας .
Τουρισμός είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα κατά την οποία οι άνθρωποι μετακινούνται προσωρινά και διαμένουν για μικρό χρονικό διάστημα (μία διανυκτέρευση μέχρι ένα χρόνο, για τους τουρίστες εξωτερικού τουρισμού και μέχρι έξι μήνες για τους τουρίστες εσωτερικού τουρισμού) σε τόπους διαφορετικούς εκείνων στους οποίους ζουν και εργάζονται κανονικά, για λόγους ανάπαυσης, ψυχαγωγίας, περιήγησης, εξερεύνησης, άσκησης, θεραπείας, επίσκεψης φίλων και συγγενών, θρησκείας, επαγγέλματος, μόρφωσης και συμμετοχής σε διάφορες εκδηλώσεις αν και εφόσον οι λόγοι αυτοί δεν έχουν χρηματικό ή άλλο υλικό κίνητρο και η δραστηριότητα αυτή συνεπάγεται δαπάνη και εκδηλώνεται κατά τη διάρκεια των διακοπών. Η Ελλάδα, μία κατ' εξοχήν ναυτική χώρα. με σπουδαία ναυτική παράδοση και ναυτική ιστορία, διαθέτει τις προϋποθέσεις για ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς που πηγάζει από ναυτιλιακές δραστηριότητες, που συνδέονται με το φυσικό, κοινωνικό και ιστορικό περιβάλλον.
Ο Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων θέτει το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο, ώστε οι Δήμοι να διαμορφώσουν τουριστική πολιτική και να αναπτύξουν τις κατάλληλες δράσεις για την τουριστική ανάπτυξη των περιοχών τους. Ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης στην τουριστική ανάπτυξη είναι σημαντικός. Σε κάθε κράτος τίθεται θεσμικό πλαίσιο που παρέχει τη δυνατότητα στους δήμους να αξιοποιήσουν τα γεωγραφικά και πολιτιστικά τους χαρακτηριστικά για την ανάπτυξη της κατάλληλης μορφή τουρισμού. Σύμφωνο με τον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. Ν. 3463 2006 (ΦΕΚ 114 Α) άρθρο 1, η τοπική αυτοδιοίκηση, ως έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας αποτελεί θεμελιώδη θεσμό του δημόσιου βίου των Ελλήνων, όπως αυτός κατοχυρώνεται από τις διατάξεις του άρθρου 102 του Συντάγματος και του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας. Ο Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων αναθέτει στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού αρμοδιότητες που αφορούν τόσο τη διοίκηση τοπικών υποθέσεων όσο και τη διοίκηση υποθέσεων που εντάσσονται στη σφαίρα κρατικών αρμοδιοτήτων σε τοπικό επίπεδο, των οποίων όμως η άσκηση έχει ανατεθεί από το κράτος στους Δήμους και τις κοινότητες