Πέθανε ο σπουδαίος ηθοποιός Σπύρος Φωκάς

Έφυγε από τη ζωή ο σημαντικός έλληνας ηθοποιός Σπύρος Φωκάς. Η σύζυγος του, Λίλιαν, με μια ανάρτησή της στο Facebook έκανε γνωστό τον θάνατό του.

«Καλή αντάμωση Σπύρο μου», γράφει στην ανάρτησή της η σύζυγός του.

Γεννημένος στην Πάτρα στις 17 Αυγούστου του 1937 ως Σπύρος Ανδρουτσόπουλος (το Φωκάς είναι ψευδώνυμο που απέκτησε με την πρώτη του εμφάνιση), αλλά μεγαλωμένος στην Αθήνα, όπου μετακόμισε η οικογένεια του όταν ήταν 9 χρονών, οι γονείς του στήριξαν την απόφασή του να γίνει ηθοποιός από την πρώτη στιγμή.

Ο πρώτος και πρωταγωνιστικός ρόλος στο σινεμά ήρθε με την αποφοίτησή του από τη Σχολή Κωστή Μιχαηλίδη και αφού ολοκλήρωσε τη στρατιωτική του θητεία, στα 22 του, δίπλα στον Κώστα Χατζηχρήστο και τη Ρίκα Διαλυνά στην κωμωδία του Βασίλη Γεωργιάδη «Διακοπές στην Κολοπετινίτσα». Αμέσως μετά ακολούθησαν δύο ταινίες-φουστανέλα που εξυμνούσαν την ελληνική λεβεντιά και αρρενωπότητα, το «Λύγκος ο λεβέντης» του Στέλιο Τατασόπουλου, όπου ερμήνευε έναν τσέλιγκα που βγαίνει στην παρανομία, και το «Ματωμένο Ηλιοβασίλεμα» του Ανδρέα Λαμπρινού που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών του 1959, φέρνοντάς τον σε επαφή με τις πρώτες διεθνείς γνωριμίες.

Αυτός ήταν και ο λόγος που, επιστρέφοντας Αθήνα, πέρασε από τη Ρώμη, όπου βρισκόταν η Τσινετσιτά, το ευρωπαϊκό εργοστάσιο ονείρων. Εκεί, χάρη σε μια φίλη του που εργαζόταν σε πρακτορείο ηθοποιών, εξασφάλισε τον πρώτο του «ιταλικό» ρόλο που δεν ήταν άλλος από ένα ρωμαϊκό δράμα-χιτώνας με τίτλο «Μεσσαλίνα Αφροδίτη». Αυτό ήταν που τον οδήγησε στον πρωταγωνιστικό ρόλο στον «Θάνατο ενός φίλου» του Φράνκο Ρόσι. Με βασικά προτερήματα μια υποτροφία σε δραματική σχολή της Ρώμης και τον πρώτο του γάμο με τη Νία Λιβαδά, κόρη γνωστής αθηναϊκής οικογένειας, ο Λουκίνο Βισκόντι τον πλησίασε για τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο «Ο Ρόκο και τα αδέλφια του». Το τι δεν πήγε καλά και ο ρόλος κατέληξε στον Αλέν Ντελόν μπορούμε να το αναζητήσουμε στα κουτσομπολιά της εποχής.

Ωστόσο, η Ιταλία του πρόσφερε πολλούς ρόλους στη συνέχεια, συνεργασία με καλούς σκηνοθέτες και πάντα σημαντικούς ηθοποιούς, π.χ. στο «Psycosissimo» με τον Ούγκο Τονιάτσι, στο «Via Margutta» του Μάριο Καμερίνι, στο «Ένας άντρας στην πυρά» των αδελφών Ταβιάνι κ.ά.

Αλλά και στην Ελλάδα ο Φωκάς ήταν περιζήτητος, οι προτάσεις ήταν ατέλειωτες και ευτυχώς για εκείνον έκανε μερικές από τις καλύτερες επιλογές στον ασπρόμαυρο εμπορικό κινηματογράφο αξιώσεων. Στον «Εγωισμό» του Γιάννη Δαλιανίδη είναι το μήλον της έριδος μεταξύ δύο αδελφών, της Ζωής Λάσκαρη και της Τζένης Ρουσσέα, στη «Στεφανία στο αναμορφωτήριο», πάλι του Δαλιανίδη, παίζει τον γιατρό που σώζει την πρωταγωνίστρια-Λάσκαρη από το κολαστήριο του αναμορφωτηρίου. Αποτέλεσε καλλιτεχνικό ζευγάρι με την επίσης καλλονή Έλενα Ναθαναήλ στον συγκλονιστικό «Φόβο» του Κώστα Μανουσάκη, στη «Ντάμα σπαθί» του Γιώργου Σκαλενάκη και στο «Έρωτας στην καυτή άμμο» του Κώστα Ζωγραφάκη.

Το 1964 συμμετείχε στα «Σκαλοπάτια» του Leonard Hirschfield σε σενάριο του Βασίλη Βασιλικού που γυρίστηκε γυρισμένο στη Σαντορίνη με την Ειρήνη Παππά και το 1966 στην ελληνογαλλική παραγωγή «Μια σφαίρα στην καρδιά» του Ζαν-Ντανιέλ Πολέ με την Τζένη Καρέζη. Το 1969 έγινε στην Ιταλία Ζορό για χάρη του σκηνοθέτη Φράνκο Μοντεμούρο. Στην ελαφριά ερωτική κωμωδία «Basta guardarla» του Λουτσιάνο Σάλτσε έπαιξε δίπλα στη Μαριάντζελα Μελάτο και στη Μαρία Γκράτσια Μπουτζέλα.

Σπύρος Φωκάς

Τη δεκαετία του ’70 αναλώθηκε σε ταινίες δράσης και ελαφριές κωμωδίες, ενώ ξεκίνησαν και οι συμμετοχές του στα πρώτα τηλεοπτικά σίριαλ τόσο της RAI στην Ιταλία όσο και της νεόκοπης τότε ελληνικής τηλεόρασης. Το 1977 ο Βινσέντε Μινέλι του έδωσε, μετά από οντισιόν, ρόλο δίπλα στην κόρη του Λάιζα, στην Ίνγκριντ Μπέργκμαν και στον Σαρλ Μπουαγιέ στο «Όταν θέλει η γυναίκα», ενώ λίγο μετά έπαιξε δίπλα στον Κερκ Ντάγκλας στο «Σπέρμα του Σατανά».

Το 1980 βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη όπου πρωταγωνίστησε στο κύκνειο άσμα του Τάκη Κανελλόπουλου «Σόνια» και έναν χρόνο μετά συμμετείχε, μαζί με μια πλειάδα γνωστών και αγνώστων προσώπων του ελληνικού σινεμά, στο αδιανόητο «Σουβλίστε τους!» του Νίκου Ζερβού. Και αφού στήριξε την επανεκκίνηση της Ζωής Λάσκαρη, η οποία θέλησε να δοκιμάσει την τύχη της σε μια ταινία του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου με τον Άρη Ρέτσο και τίτλο «Αναμέτρηση», σε σκηνοθεσία του Γιώργου Καρυπίδη, θέλησε και ο ίδιος να πειραματιστεί δίπλα στον Αλέξη Δαμιανό, στον Γιώργο Μοσχίδη και στη Μιμή Ντενίση στην «Παρεξήγηση» του Δημήτρη Σταύρακα.

Τότε ήταν που τον κάλεσε το Χόλιγουντ στο Μαρόκο για να παίξει στην κωμωδία δράσης «Το διαμάντι του Νείλου» του 1985, όπου υποδύθηκε έναν Άραβα μεγιστάνα δίπλα στον Μάικλ Ντάγκλας, την Καθλίν Τέρνερ και τον Ντάνι ντε Βίτο. Αυτό ήταν που του έδωσε και το διαβατήριο για μεγάλες αμερικανικές παραγωγές όπως το «Ράμπο 3» με τον Σιλβέστερ Σταλόνε. Η Αμερική όμως δεν τον κέρδισε, η καρδιά του ανήκε στη Μεσόγειο.

Σπύρος Φωκάς

Η ελληνική ιδιωτική τηλεόραση στα πρώτα της ανοίγματα τον κάλεσε από τους πρώτους στην απόπειρά της να παράγει σίριαλ διεθνών προδιαγραφών, όπως το «Γαλάζιο διαμάντι», η «Ανατομία ενός εγκλήματος», οι «Τολμηρές ιστορίες». Ο αφοσιωμένος στην ελληνική του ταυτότητα, ο Σπύρος Φωκάς, ο οποίος πάντα επέστρεφε στην πατρίδα του, όσες επιτυχίες κι αν είχε στο εξωτερικό, δεν σταματούσε να δέχεται προτάσεις τόσο για την τηλεόραση όσο και για τον κινηματογράφο και για το θέατρο.

Το 1992 πρωταγωνίστησε στη φιλόδοξη ταινία του Γιώργου Καρυπίδη «Το πεθαμένο λικέρ», βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Γιάννη Ξανθούλη, ενώ μετά το «Μπίζνες στα Βαλκάνια» του Βασίλη Μπουντούρη επανασυνδέθηκε το 2000 με τον Νίκο Ζερβό για τα «Βίτσια γυναικών» και το 2002 για το «Στη σκιά του Λέμμυ Κώσιον». Εν τω μεταξύ, έδωσε το «παρών» και στις ταινίες «Αλέξανδρος και Αϊσέ» του φίλου του Δημήτρη Κολλάτου και «Ο Χάρος βγήκε παγανιά» του Αλέξανδρου Κολλάτου.

Το 2013 πραγματοποίησε και μία από τις σπάνιες εμφανίσεις του στο ελληνικό θέατρο, ερμηνεύοντας τον ρόλο ενός ηλικιωμένου ιερέα με παρελθόν παιδεραστή στο έργο «Τα παιδιά του πατρός» του Στέφανου Κακαβούλη. Ωστόσο, η νέα γενιά Ελλήνων τον γνώρισε μέσα από τηλεοπτικές σειρές όπως «Δύο ξένοι», «Οι κληρονόμοι», «Φιλί ζωής» και «Της αγάπης μαχαιριά», όπου κρατούσε τον ρόλο του Αντώνη Σταματάκη, του πάτερ-φαμίλια της μίας από τις δύο οικογένειες που εμπλέκονταν σε κρητική βεντέτα. Δυστυχώς, διαγωνίστηκε στη «Φάρμα των διασήμων», ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα στο οποίο ενδεχομένως συμμετείχε επειδή δεν είχε άλλη επιλογή.

Σπύρος Φωκάς

Κυρ. Μάλαμα: Ο Σπύρος Φωκάς υπήρξε ένας μεγάλος του ελληνικού κινηματογράφου

«Ο ελληνικός κινηματογράφος κι ο ελληνικός πολιτισμός αποχαιρετά έναν μεγάλο ηθοποιό, ο οποίος επί μισό αιώνα υπηρέτησε την τέχνη με συνέπεια. Ο Σπύρος Φωκάς μεσουράνησε στην Ελλάδα και στο παγκόσμιο κινηματογραφικό στερέωμα, υπήρξε ένας από τους πιο γνωστούς ηθοποιούς της χώρας μας, ένας από τους πιο λαμπερούς. Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του», σημειώνει η Κ. Μάλαμα, τομεάρχης Πολιτισμού της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την απώλεια του μεγάλου ηθοποιού.

ΚΚΕ: Το ήθος, το κύρος, η σοβαρότητα και οι «δωρικές» ερμηνείες του έδωσαν ειδικό βάρος στην καλλιτεχνική του πορεία

Αποχαιρετούμε τον Σπύρο Φωκά, τον σπουδαίο κινηματογραφικό και θεατρικό ηθοποιό, που διακρίθηκε με σημαντικούς ρόλους στην Ελλάδα και διεθνώς. Το ήθος, το κύρος, η σοβαρότητα και οι «δωρικές» ερμηνείες του έδωσαν ειδικό βάρος στην καλλιτεχνική του πορεία.

Μετά τις πρώτες του εμφανίσεις στον ελληνικό κινηματογράφο, το 1959 ακολούθησε η πορεία του στα στούντιο της Τσινετσιτά, στην Ιταλία, όπου μεταξύ άλλων συνεργάστηκε και στην εμβληματική ταινία του Λουκίνο Βισκόντι «Ο Ρόκο και τ’ αδέλφια του», με την Κατίνα Παξινού στον ρόλο της «μάνας», ενώ στη συνέχεια ακολούθησε το Χόλιγουντ. Σημαντική ήταν η παρουσία του και στην ελληνική τηλεόραση, όπου πρωταγωνίστησε σε κοινωνικές και δραματικές ταινίες και σειρές.

Το ΚΚΕ εκφράζει τα συλλυπητήρια του στην οικογένεια και τους οικείους του.

Το εκτενές βιογραφικό από αφιέρωμα της lifo.gr