Οι χαρταετοί στην τέχνη

Κα­θα­ρή Δευ­τέ­ρα δια­φο­ρε­τι­κή για δεύ­τε­ρη συ­νε­χό­με­νη χρο­νιά λόγω παν­δη­μί­ας, με lockdown και ουκ ολί­γες δυ­σοί­ω­νες σκέ­ψεις να επε­λαύ­νουν. Μια δόση ευ­ε­ξί­ας φέρ­νει η χρω­μα­τι­κή αύρα χαρ­τα­τε­τών που ξε­χει­λί­ζουν από πάθος για ζωή ανοί­γο­ντας ένα πα­ρά­θυ­ρο αι­σιο­δο­ξί­ας.

Το Αθη­ναϊ­κό-Μα­κε­δο­νι­κό Πρα­κτο­ρείο Ει­δή­σε­ων, με την ευ­και­ρία του εθί­μου της Κα­θα­ρής Δευ­τέ­ρας, πα­ρου­σιά­ζει χαρ­τα­ε­τούς από τη νε­ο­ελ­λη­νι­κή ζω­γρα­φι­κή. Οι ει­κό­νες συ­νο­δεύ­ο­νται από πε­ρι­γρα­φή των έργων από τους ίδιους τους ζω­γρά­φους, ενώ την επι­μέ­λεια του θέ­μα­τος έκανε η δη­μο­σιο­γρά­φος Να­τάσ­σα Δο­μνά­κη.

Χαρταετός του Αλέξη Ακριθάκη (1939-1994)

Με την ορι­στι­κή επι­στρο­φή του στην Ελ­λά­δα το 1984, ο θρυ­λι­κός καλ­λι­τέ­χνης ζω­ντα­νεύ­ει με τους χαρ­τα­ε­τούς του τις βιω­μέ­νες χαρές παι­δι­κών ανα­μνή­σε­ων. Υπο­δέ­χε­ται την άνοι­ξη του 1985 με μια έκ­θε­ση χαρ­τα­ε­τών. Σε κά­ποιο από τα πο­λυά­ριθ­μα ημε­ρο­λό­για του ση­μειώ­νει: «Ένα μήνα, του­λά­χι­στον, πριν από την Κα­θα­ρή Δευ­τέ­ρα αρ­χί­ζα­με δου­λειά… τρέ­χα­με στις ρε­μα­τιές για να βρού­με κα­λά­μια-αγο­ρά­ζα­με λα­δό­κολ­λες χρω­μα­τι­στές και σπά­γκους. Όσο θυ­μά­μαι τα χρό­νια εκεί­να δεν μου έτυχε Κα­θα­ρή Δευ­τέ­ρα που να μην είχα πάνω από (10) δέκα χαρ­τα­ε­τούς. Άλλος πή­γαι­νε μα­κριά, άλλος ψηλά, άλλος με ξυ­ρά­φια και πάντα ανά­λο­γα του αέρα τους ζυ­γιά­ζα­με έτσι ώστε να πε­τά­νε με διά­φο­ρους τρό­πους. Υπάρ­χουν τε­χνι­κές πο­νη­ριές που ο κάθε κα­τα­σκευα­στής τις κρα­τά­ει μυ­στι­κές. Να τον κά­νεις να πε­τά­ει μόνο ψηλά ή πάλι χα­μη­λά και μα­κριά, να έχεις πολ­λούς χαρ­τα­ε­τούς κι ανά­λο­γα με τον αέρα να τους χρη­σι­μο­ποιείς».

ΑΚΡΙ­ΘΑ­ΚΗΣ, εκδ. ΙΤΑ­ΝΟΣ, Ίδρυ­μα Ιω­άν­νου Φ. Κω­στο­πού­λου

Χαρταετοί στην Ακρόπολη (1952) του Νίκου Χατζηκυριάκου Γκίκα (1906-1994)

«Τα έργα μου της επο­χής εκεί­νης είναι σαν σιω­πη­λές συμ­φω­νί­ες από γε­ω­με­τρι­κά σχή­μα­τα και φω­τει­νά χρώ­μα­τα.

Είναι αφη­ρη­μέ­νες αρ­χι­τε­κτο­νι­κές συν­θέ­σεις όπου συν­δυά­ζο­νται κομ­μά­τια από βρά­χους, σπί­τια, τοι­χο­δο­μί­ες, σκα­λο­πά­τια, μα­ντρό­τοι­χοι, ου­ρα­νός, θά­λασ­σα και όπου τα κι­νού­με­να στοι­χεία είναι που­λιά, σύν­νε­φα και χαρ­τα­ε­τοί».

Ν. Χα­τζη­κυ­ριά­κος-Γκί­κας, Λόγος για την Ύδρα, περ. Ευ­θύ­νη, τεύ­χος 158, Φε­βρουά­ριος 1985

Χαρταετός Όπυς Ζούνη (1941-2008) – Ακρυλικό σε ξύλινη κατασκευή

«Από το 1987 κα­τα­πιά­νο­μαι με πο­λύ­γω­να και με­λε­τώ από τότε ποι­κί­λες μορ­φές εξα­γώ­νων. Το 1988 όμως σκέ­φτη­κα ένα ακα­νό­νι­στο οκτά­γω­νο που για μένα είναι η ανά­κλη­ση του χαρ­τα­ε­τού. Επι­δί­ω­ξα την ανά­λυ­ση των εσω­τε­ρι­κών σχη­μά­των και χρω­μά­των με συμ­με­τρι­κές λύ­σεις πάνω στα τρί­γω­να που σχη­μα­τί­ζο­νται από ευ­θεί­ες που ξε­κι­νούν από το χρω­μα­τι­κό κέ­ντρο βά­ρους του οκτα­γώ­νου και κα­τα­λή­γουν στις κο­ρυ­φές του, υπο­βάλ­λο­ντας έτσι μια δυ­να­μι­κή αί­σθη­ση. Κα­θέ­να απ’ αυτά τα οκτά­γω­να είναι αυ­τό­νο­μο αλλά μπο­ρεί να δη­μιουρ­γή­σει με άλλα δύο, τέσ­σε­ρα ή έξι μια επί­τοι­χη εγκα­τά­στα­ση».

Όπυ Ζούνη, τάξη στο χάος Ordo ab Chao. Έκ­δο­ση 2016, συ­νο­δευ­τι­κή της ομώ­νυ­μης ανα­δρο­μι­κής έκ­θε­σης στο Μου­σείο Μπε­νά­κη, σχε­δόν δέκα χρό­νια μετά τον θά­να­το της κο­ρυ­φαί­ας εκ­προ­σώ­που της γε­ω­με­τρι­κής αφαί­ρε­σης στην ελ­λη­νι­κή τέχνη

Χαρταετός (1959) του Αλεξανδρινού ζωγράφου Γιάννη Μαγκανάρη (1918-2007)

Ο επί­σης Αλε­ξαν­δρι­νός, Στρα­τής Τσίρ­κας ση­μεί­ω­νε για το έργο του Μα­γκα­νά­ρη: «Πέ­τρες, νερά και σύν­νε­φα είναι για τον Μα­γκα­νά­ρη τα κε­φά­λαια ενός κώ­δι­κα που κα­τα­γρά­φει την πο­ρεία του αν­θρώ­που πάνω στη γη, ση­μεία φυγής και στή­ρι­ξης σε μια προ­ο­πτι­κή που διαρ­κώς αλ­λά­ζει με την πα­ρέμ­βα­ση της τέ­ταρ­της διά­στα­σης: του χρό­νου».

Κούλουμα (1950) του Σπύρου Βασιλείου (1902-1985)

Το τρα­πέ­ζι με τους με­ζέ­δες της Σα­ρα­κο­στής, έργο του μπάρ­μπα Σπύ­ρου όπως τον απο­κα­λού­σαν φίλοι και θαυ­μα­στές του, φέρ­νει στο νου τα κα­θιε­ρω­μέ­να Κού­λου­μα στο σπίτι του ζω­γρά­φου, στην οδό Ου­έ­μπ­στερ αρ.5, δίπλα στου Φι­λο­πάπ­που με τους χαρ­τα­ε­τούς, ορό­ση­μο της Κα­θα­ρής Δευ­τέ­ρας στην Αθήνα.

πηγή: atexnos.gr